عکاسی مستند اجتماعی اولین بار در قرن نوزدهم در ایالات‌متحده امریکا برای نمایش زندگی افراد طبقه محروم و ضعیف جامعه به وجود آمد، درواقع محوریت اصلی آن توجه عمومی به مسائل اجتماعی است.
این نوع عکاسی در سال‌های رکود اقتصادی کاربرد پیدا کرد؛ زمانی که شرایط اسفبار کشاورزان باعث شد مردم امریکا نیاز به اصلاحات اجتماعی را احساس کنند. عکس‌هایی که در آن‌ها، پس‌کوچه‌های کثیف و شرایط رقت‌بار شهری را تصویر کرده بود.
درواقع هر عکسی که از واقعیت بیرون می‌آید یک عکس مستند محسوب می‌شود، حتی عکس‌های خانوادگی می‌توانند در این شاخه قرار گیرند، زیرا این عکس اطلاعات لازم را از جمع شدن خانواده در زمان و مکانی خاص دارد. شما با ثبت یک عکس مستند مدرکی تاریخی سیاسی و اجتماعی را به ثبت می‌رسانید و به غیر از این موارد مخاطب با دیدن عکس شما به فرهنگ، پوشش و سبک زندگی مردم آن منطقه در تاریخ گرفته شدن عکس آگاه می‌شود. شما به‌عنوان عکاس مستند اجتماعی آینه‌ای هستید برای دیدن و آگاهی و یادآوری.
نکاتی درباره عکاسی اجتماعی
۱. هدفتان را مشخص کنید: هدفتان را قبل از رفتن در محیط موردنظر مشخص کنید، چون عکاسی مستند (اجتماعی) فرآیندی سریع و لحظه‌ای است که شما با خلاقیت و زاویه مناسب در لحظه‌ای طلایی ثبت می‌کنید. شما باید آمادگی ذهنی لازم را برای ثبت یک لحظه خیلی کوتاه داشته باشید، زیرا شاید آن لحظه هرگز تکرار نشود و دیر جنبیدن شما و آماده نبودن ذهنتان ممکن است یک لحظه واقعاً مهم را از شما بگیرد و سال‌ها حسرت از دست دادنش را بخورید.
۲. درباره فرهنگ و تاریخ مردم منطقه موردنظر تحقیق کنید: پس از مشخص شدن هدف اگر برای عکاسی از مراسم بومی و مذهبی و دیگر مراسم مختص به منطقه موردنظر می‌روید بهتراست تحقیق کنید. با این کار شما آگاه می‌شوید که چه مراسم و رویدادی را ثبت می‌کنید. این آگاهی به شما کمک می‌کند تا با درک واقعه بدانید از چه نشانه‌ها و المان‌هایی برای رساندن بهتر مفهوم در کادر خود استفاده کنید تا برای مخاطبانتان هم قابل‌درک باشد.
۳. به سوژه نزدیک شوید: به سوژه‌های خود خیلی نزدیک شوید. با نزدیک شدن به سوژه درک شرایط برای شما بهتر می‌شود و شما جزئی از محیط می‌شوید نه یک ناظر که درکی از شرایط ندارد. این شرایط چنین می‌طلبد که شما از لنز واید استفاده کنید. مکان‌هایی که شما عکاسی می‌کنید می‌توانند خیابان، مراسم‌ها، فضای خصوصی خانه‌ها و فضاهای بسته باشند، پس شما برای نزدیک شدن به سوژه‌ها به لنز مناسب نیاز دارید که در اینجا لنز واید است.
۴. ارتباط و خوش و بش با سوژه: گاهی برای گرفتن عکس نیاز به برقراری ارتباط با سوژه دارید. در برخی شرایط، اگر بخواهید از سوژه فوراً عکس بیندازید، با مقاومت مواجه خواهید شد که این عمل باعث می‌شود سوژه اجازه عکاسی به شما ندهد و حتی این حس اضطراب و استرس می‌تواند برای خود شما و تجهیزات شما دردسرساز شود. خودتان را جای سوژه بگذارید، اگر یک شخص از شما در شرایطی که دوست ندارید «پوشش نامناسب، هنگامی‌که با خانواده هستید» فوراً عکس بگیرد و برود شاید در این شرایط احساس بدی به شما دست دهد و مانع کار عکاس شوید و حتی درخواست پاک کردن عکس را داشته باشید. وقتی شما به‌عنوان یک عکاس این شرایط را نمی‌پذیرید توقع پذیرش را از مردم عادی نداشته باشید. ارتباط گرفتن با سوژه و بگومگویی دوستانه باعث احساس امنیت و آرامش برای فرد یا افراد موردنظر شما می‌شود این همرنگی شما با مردم باعث می‌شود پس از چند دقیقه سوژه بدون توجه به حضور دوربین به کار خود ادامه دهد و حتی در گرفتن عکس با شما همکاری کند، برای گرفتن عکس در حریم خصوصی مردم مانند خانه‌های روستایی و شهری شما مستلزم برقراری این ارتباط هستید.
۵. از المان‌های اطرافتان استفاده کنید: زمانی که عکسی را از زندگی شهری و روستایی، محیط کار، مناطق جنگ‌زده ثبت می‌کنید با استفاده از المان‌های محیط و اطراف می‌توانید به‌عکس قدرت بیشتر دهید و مفهوم بیشتری در آن بگنجانید. شما به یک محیط روستایی رفته‌اید و قصد دارید مردم را به تصویر بکشید، اگر از مردم روستا به‌تنهایی عکاسی کنید فقط عکسی دارید از یک شخص با پوشش روستایی که شاید هدف شما از عکس را کاملاً انتقال ندهد و نتوانید مفهوم خودتان را به‌خوبی در آن بگنجانید، ولی اگر همان شخص را با المان‌هایی ازجمله بافت دیوار، لوازم منزل و تزئینات یک خانه روستایی که برخاسته از مذهب، عقاید و سلایق و حتی مایحتاج است در کادر داشته باشید می‌توانید ذهنیتی از سبک زندگی آن منطقه به مخاطب خود انتقال دهید و مفهوم بیشتری را در عکس خود بگنجانید.
۶. عکس‌های پرمحتوا بگیرید: در عکاسی مستند، محتوا نقش مهمی را ایفا می‌کند، عکس شما حتی اگر ترکیب‌بندی مناسبی داشته باشد بدون محتوا نمی‌تواند یک عکس مستند خوب باشد. شما در لحظه پس از پیدا شدن محتوای مناسب باید ترکیب‌بندی کنید و تکنیک مناسب را در لحظه انتخاب و اجرا کنید. ذهن شما باید آماده باشد تا با پیدا شدن محتوا بتواند در هر محیط و هر لحظه ترکیب‌بندی مناسب را انجام دهد.
۷. صبور باشید: با توجه به‌سختی سبک مستند اجتماعی برای موفقیت در این شاخه از عکاسی باید صبور باشید و منتظر لحظه طلایی برای ثبت بایستید. وقایع مستند برنامه‌ریزی نشده هستند و شاید هر لحظه رخ دهد و امکان دارد خیلی دیر اتفاق افتد. شما برای رسیدن به هدف زمان‌بندی دقیقی ندارید، پس صبور باشید تا به اهدافتان برسید.
۸. ابزار مناسب: همان‌طور که در بالا اشاره شد شما نیاز به لنز واید دارید. همچنین بهتر است لنز واید شما دارای دیافراگم بازتر باشد برای مثال f/۲.۸ تا اگر شرایط نوری مناسب نداشتید، لحظه را از دست ندهید. با استفاده از بندهای دوربین carry belt یا همان دسترسی سریع می‌توانید به عکس‌العمل خود سرعت داده تا زمان طلایی را از دست ندهید.
منبع:
http://www.lenzak.com