مهم نیست که در چه سطحی از زندگی هستید، به چه صنعتی علاقه دارید یا چقدر تجربه کسب کردهاید، همه ما اهمیت مهارتهای تفکر انتقادی را از نزدیک دریافتهایم. در واقع، فقدان چنین مهارتهایی میتواند باعث ایجاد مشکل یا شکست شغلی یک فرد شود، زیرا عواقب ناتوانی فرد در پردازش و تجزیه و تحلیل مؤثر اطلاعات میتواند بسیار زیاد باشد.
Kris Potrafka، مؤسس و مدیر اجرایی Music First Hand میگوید: «توانایی تفکر انتقادی اکنون مهمتر از همیشه است. اگر همه ما یاد نگیریم انتقادیتر فکر کنیم، همه چیز در خطر است.» او توضیح میدهد که اگر مردم نتوانند انتقادی فکر کنند، نه تنها چشمانداز خود را برای بالا رفتن از نردبان موفقیت کاهش میدهند، بلکه به راحتی در برابر مواردی مانند کلاهبرداری و سوءاستفاده نیز مستعد میشوند.
با در نظر گرفتن این موضوع، احتمالاً به این فکر میکنید که چه کاری میتوانید انجام دهید تا مطمئن شوید که یکی از آن افراد نیستید. توسعه مهارتهای تفکر انتقادی شما چیزی است که به کار متمرکز نیاز دارد. بهتر است با کاوش در تعریف تفکر انتقادی و مهارتهای آن، شروع کنید. پس از انجام این کار، میتوانید به این سؤال حیاتی بپردازید؛ چگونه میتوانم پیشرفت کنم؟
این کار آسانی نیست، به همین دلیل است که هدف ما کمک به شکستن عناصر اساسی تفکر انتقادی است و ارائه پیشنهاداتی در مورد اینکه چگونه میتوانید مهارتهای خود را تقویت کنید و به یک متفکر انتقادی بهتر تبدیل شوید.
تفکر انتقادی چیست؟
حتی اگر میخواهید متفکر انتقادی بهتری باشید، بهبود چیزی که نمیتوانید تعریف کنید دشوار است. تفکر انتقادی تحلیل یک موضوع یا موقعیت و حقایق، دادهها یا شواهد مربوط به آن است. در حالت ایدهآل، تفکر انتقادی باید به صورت عینی انجام شود - به این معنا که بدون تأثیر احساسات، نظرات یا سوگیریهای شخصی - و صرفاً بر اطلاعات واقعی تمرکز دارد.
تفکر انتقادی مهارتی است که به شما این امکان را میدهد تا در حد توان خود تصمیمات منطقی و آگاهانه بگیرید. برای مثال، کودکی که هنوز چنین مهارتهایی را کسب نکرده است، ممکن است باور کند که پری دندان بر اساس داستانهایی که والدینش به آنها گفتهاند، پول زیر بالش گذاشته است. با این حال، یک متفکر انتقادی میتواند به سرعت به این نتیجه برسد که وجود چنین چیزی احتمالاً بعید است - حتی اگر چند دلار زیر بالش او باشد.
۶ مهارت حیاتی تفکر انتقادی (و نحوه بهبود آنها)
در حالی که هیچ استاندارد جهانی برای اینکه فرآیند تفکر انتقادی شامل چه مهارتهایی است وجود ندارد، ما آن را به شش مورد زیر خلاصه کردهایم. تمرکز بر این موارد میتواند شما را در مسیر تبدیل شدن به یک متفکر انتقادی استثنایی قرار دهد.
۱. شناسایی
اولین قدم در فرآیند تفکر انتقادی، شناسایی موقعیت یا مشکل و همچنین عواملی است که ممکن است بر آن تأثیر بگذارد. هنگامی که تصویر واضحی از وضعیت و افراد، گروهها یا عواملی که ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند داشته باشید، میتوانید عمیقتر به یک موضوع و راهحلهای بالقوه آن بپردازید.
نحوه پیشرفت: هنگام مواجهه با هر موقعیت، سؤال یا سناریوی جدیدی، توقف کنید تا یک فهرست ذهنی از وضعیت امور تهیه کنید و سؤالات زیر را بپرسید:
چه کسی چه کاری انجام می دهد؟
به نظر می رسد دلیل این اتفاق چیست؟
نتایج نهایی چیست و چگونه میتواند تغییر کند؟
۲. تحقیق
هنگام مقایسه استدلال در مورد یک موضوع، توانایی تحقیق مستقل کلیدی است. استدلالها متقاعدکننده هستند - به این معنی که حقایق و ارقامی که به نفع آنها ارائه میشود ممکن است فاقد زمینه یا از منابع مشکوک باشد. بهترین راه برای مبارزه با این امر تأیید مستقل است. منبع اطلاعات را بیابید و ارزیابی کنید.
نحوه پیشرفت: توجه به ادعاهای بدون منبع میتواند مفید باشد. آیا شخصی که استدلال را مطرح میکند، این اطلاعات را از کجا به دست آورده است؟ اگر خودتان بپرسید یا سعی کنید آن را پیدا کنید و پاسخ روشنی وجود نداشته باشد، باید به عنوان یک پرچم قرمز در نظر گرفته شود. همچنین مهم است که بدانید همه منابع به یک اندازه معتبر نیستند. برای یادگیری تفاوت بین مقالات عمومی و علمی وقت بگذارید.
۳. شناسایی سوگیریها
این مهارت میتواند بسیار دشوار باشد، زیرا حتی باهوشترین افراد در میان ما نیز ممکن است سوگیریها را تشخیص ندهند. متفکران انتقادی قوی تمام تلاش خود را برای ارزیابی عینی اطلاعات انجام میدهند. خود را به عنوان یک قاضی در نظر بگیرید که میخواهید ادعاهای هر دو طرف بحث را ارزیابی کنید، اما همچنین باید سوگیریهایی را که هر طرف ممکن است داشته باشد را در نظر داشته باشید.
یادگیری نحوه کنار گذاشتن تعصبات شخصی خود که ممکن است قضاوت شما را مخدوش کند به همان اندازه مهم است و مسلماً دشوارتر. Potrafka می گوید: «شجاعت داشته باشید که با افکار و فرضیات خود بحث کنید و بحث کنید.این برای یادگیری دیدن چیزها از دیدگاه های مختلف ضروری است.»
روت ویلسون، مدیر توسعه آکادمی برایتمونت، پیشنهاد میکند: «خود را به چالش بکشید تا شواهدی را که باورهای شما را شکل میدهند شناسایی کنید و ارزیابی کنید که آیا منابع شما معتبر هستند یا خیر»
اول از همه، باید بدانید که سوگیری وجود دارد. هنگام ارزیابی اطلاعات یا استدلال، موارد زیر را از خود بپرسید:
این به نفع چه کسی است؟
آیا منبع این اطلاعات دستور کار دارد؟
منبع اطلاعاتی را که باورها یا ادعاهای آن را پشتیبانی نمیکند، نادیده میگیرد، نادیده میگیرد یا کنار گذاشته است؟
آیا این منبع از زبان کمکی برای تغییر ادراک مخاطب از یک واقعیت استفاده میکند؟
۴. استنباط
توانایی استنباط و نتیجهگیری بر اساس اطلاعات ارائه شده به شما یکی دیگر از مهارتهای مهم برای تسلط بر تفکر انتقادی است. اطلاعات همیشه با خلاصهای همراه نیست که معنی آن را مشخص کند. شما اغلب باید اطلاعات داده شده را ارزیابی کنید و بر اساس دادههای خام نتیجهگیری کنید.
توانایی استنباط به شما امکان میدهد هنگام ارزیابی یک سناریو، نتایج بالقوه را برونیابی و کشف کنید. همچنین توجه به این نکته مهم است که همه استنباطها صحیح نخواهد بود. به عنوان مثال، اگر بخوانید که وزن شخصی ۲۶۰ پوند است، ممکن است استنباط کنید که او اضافه وزن دارد یا ناسالم است. با این حال، سایر اطلاعات مانند قد و ترکیب بدن ممکن است این نتیجه را تغییر دهند.
نحوه پیشرفت: استنباط یک حدس اکتسابی است و توانایی شما برای استنتاج صحیح را می توان با تلاش آگاهانه برای جمع آوری هرچه بیشتر اطلاعات قبل از نتیجه گیری سریع، تقویت کرد. هنگامی که با یک سناریو یا موقعیت جدید برای ارزیابی مواجه شدید، ابتدا سعی کنید سرنخهایی را جستجو کنید - چیزهایی مانند سرفصلها، تصاویر و آمارهای برجسته - و سپس از خود بپرسید که فکر میکنید چه اتفاقی میافتد.
۵. تعیین ارتباط
یکی از چالشبرانگیزترین بخشهای تفکر انتقادی در طول یک سناریوی چالشبرانگیز این است که بفهمید چه اطلاعاتی برای شما مهمتر است. در بسیاری از سناریوها، اطلاعاتی به شما ارائه میشود که ممکن است مهم به نظر برسند، اما ممکن است تنها یک داده جزئی برای در نظر گرفتن باشد.
نحوه پیشرفت: بهترین راه برای بهتر شدن در تعیین ارتباط، ایجاد یک جهت روشن در مورد چیزی است که میخواهید بفهمید. آیا شما وظیفه یافتن راه حل را دارید؟ آیا باید یک روند را شناسایی کنید؟ اگر هدف نهایی خود را مشخص میکنید، میتوانید از این برای آگاهی دادن به قضاوت خود در مورد آنچه مرتبط است استفاده کنید.
با این حال، حتی با وجود یک هدف روشن، تعیین اینکه چه اطلاعاتی واقعاً مرتبط هستند، ممکن است دشوار باشد. یک استراتژی برای مبارزه با این موضوع، تهیه فهرستی فیزیکی از اطلاعات است که به ترتیب مرتبطبودن رتبهبندی شدهاند. هنگامی که آنها را به این ترتیب تجزیه و تحلیل میکنید، احتمالاً با لیستی مواجه میشوید که شامل چند بخش اطلاعات واضح و مرتبط در بالای لیست شما میشود، به علاوهی برخی از نکات در پایین که احتمالاً میتوانید آنها را نادیده بگیرید. از آنجا، میتوانید تمرکز خود را بر روی موضوعات با وضوح کمتر که در وسط لیست شما قرار دارند برای ارزیابی بیشتر محدود کنید.
۶. کنجکاوی
این بسیار آسان است که بنشینید و همه چیزهایی را که به شما ارائه میشود به صورت واقعی در نظر بگیرید، اما میتواند در مواجهه با سناریویی که نیاز به تفکر انتقادی دارد، فاجعه آفرین باشد. درست است که همه ما به طور طبیعی کنجکاو هستیم - از والدینی که با هجوم "چرا؟" مواجه شدهاند، بپرسید. سوالاتی از فرزندشان همانطور که بزرگتر میشویم، عادت به انگیزه کمتر برای پرسیدن سوال آسانتر میشود. اما این یک رویکرد موفق برای تفکر انتقادی نیست.
نحوه پیشرفت: در حالی که ممکن است به نظر برسد که یک ذهن کنجکاو چیزی است که شما با آن متولد شدهاید، اما همچنان میتوانید خودتان را برای پرورش این کنجکاوی به طور مؤثر آموزش دهید. تنها کاری که لازم است تلاش آگاهانه برای پرسیدن سؤالات نامحدود درباره چیزهایی است که در زندگی روزمره خود میبینید، و سپس میتوانید برای پیگیری این سؤالات وقت بگذارید.
Potrafka میگوید: «توانایی پرسیدن سؤالات نامحدود، مهارت مهمی است که باید ایجاد شود و امتیازهای اضافی برای توانایی کاوش کردن است.»
به یک متفکر انتقادی بهتر تبدیل شوید
تفکر انتقادی برای هر کسی که به دنبال داشتن یک حرفه دانشگاهی موفق و یک زندگی حرفهای پربار پس از فارغ التحصیلی است، حیاتی است. توانایی شما برای تحلیل و ارزیابی عینی موضوعات و موقعیتهای پیچیده همیشه مفید خواهد بود. با تمرین و اصلاح شش مهارت تفکر انتقادی بالا، پتانسیل خود را فعال کنید.
اکثر متخصصان زمان خود را در دانشگاه به عنوان نقش مهمی در توسعه تواناییهای تفکر انتقادی خود میدانند. اگر میخواهید مهارتهای خود را به گونهای بهبود بخشید که بتواند روی زندگی و حرفه شما تأثیر بگذارد، آموزش عالی مکانی فوقالعاده برای دستیابی به آن است. البته تفکر انتقادی چیزی نیست که بدون آن بتوانید در زندگی شخصی و اجتماعی خود نیز به فرد موفقی تبدیل شوید.