در مقالات «روزنامه‌نگاری دیجیتال؛ چالش‌ها و راهکارها ۱» و «روزنامه‌نگاری در دنیای دیجیتال؛ چالش‌ها و راهکارها ۲» به مرور چند راهکار کاربردی برای موفقیت در روزنامه‌نگاری دیجیتال پرداختیم. در ادامه چند نکته‌ی مهم دیگر را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
مخاطب را خسته نکنید
مخاطبان در عصر حاضر، حوصله‌ی خیلی کمی دارند. شما به عنوان یک رسانه، جایگزین‌های بی‌شماری دارید؛ بنابراین اگر مخاطب خود را خسته و کلافه کنید، به سرعت شما را کنار می‌گذارد و به سراغ رقبایتان می‌رود. اگر می‌خواهید این اتفاق نیفتد؛ باید محتوای خود را قبل از انتشار به خوبی ارزیابی کنید و مطمئن شوید که خسته‌کننده نباشد. یکی از عواملی که باعث می‌شود مخاطب از متن شما خسته شود، تکرار است. شما باید تا حد امکان از تکرار بپرهیزید. استفاده از مترداف‌ها، می‌تواند راه‌حل مناسبی برای جلوگیری از کلمات تکراری باشد. هم‌چنین ساختار جملات شما نیز نباید شبیه به هم باشند. دو جمله با ساختار یکسان را پشت سرهم نیاورید؛ خلاقانه عمل کنید و ترتیب و نوع چینش اجزای جمله را تغییر دهید.
نقل‌قول‌های طولانی، عامل دیگری هستند که باعث خسته شدن مخاطب شما می‌شوند. در روزنامه‌نگاری سنتی، طولانی بودن یک نقل قول، به محتوای شما آسیب جدی وارد نمی‌کرد اما این کار در دنیای دیجیتال مانند خودکشی است. اگر می‌خواهید از نقل قول در متن خود استفاده کنید، باید آن را با یک بلوک نقل‌قول از متن خود جدا کنید. این تنوع، به چشم مخاطب زیبا می‌آید. هم‌چنین باید تنها قسمتی از نقل قول را استفاده کنید که به محتوای شما مرتبط است؛ لازم نیست تمام حرف را منتقل کنید.
در استفاده‌ی از نقل قول باید توجه داشته باشید که آن مطلب باید جالب و جذاب باشد. یعنی حرفی را که بدیهی است یا تکراری و کلیشه‌ای است و نکته‌ی خاصی ندارد، نقل نکنید. چراکه هدف نقل قول، افزایش اعتبار و جذابیت است و شما با یک نقل قول نه چندان جذاب، بر خلاف هدف اصلی حرکت می‌کنید. یک راهکار خوب برای نقل قول‌هایی که خیلی جذاب نیستند، این است که به جای نقل قول مستقیم، از آن‌ها الهام بگیرید و خودتان یک مطلب کوتاه، کاربردی و خواندنی خلق کنید.
حواشی را دریابید
قاعده‌ی «متن، مهم‌تر از حاشیه است»، در دنیای دیجیتال، کمی کم‌رنگ می‌شود. این‌جا گاهی حواشی اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کنند. یک روزنامه‌نگار موفق در عصر دیجیتال، داستان اصلی سوژه‌ی خود را روایت می‌کند اما به پیوست آن، حواشی را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد. یعنی در پست‌های بعدی، از زوایای جدیدی به مسئله نگاه می‌کند و اثرات آن بر حوزه‌های مختلف را نیز نشان می‌دهد. برای مثال اگر سفر رئیس جمهور روسیه به ایران را گزارش می‌کنید، می‌توانید در آینده، به چرایی این سفر بپردازید یا شرایط ایران و روسیه در عرصه‌ی بین‌الملل را بررسی کنید و بیان کنید که این سفر چه تغییراتی در معادلات منطقه خواهد داشت. هم‌چنین بررسی اثرات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی توافق‌نامه‌های امضا شده بین دو کشور در طول این سفر، ایده‌ی مناسبی برای شما خواهد بود. دیدار بین رئیس‌جمهورهای دو کشور را اکثر رسانه‌ها پوشش کامل می‌دهند؛ شما می‌توانید دیدارهای هیئت همراه را زیر ذره‌بین قرار دهید و سوژه‌های جذاب و بکری پیدا کنید.
چندرسانه‌ای زده نشوید
ابزارهای تولید محتوای چندرسانه‌ای، تنها به شما کمک می‌کنند مفاهیم را در بسته‌های جذاب‌تری آماده کنید و انتقال مهوم را سریع‌تر کنید. اما باید مراقب باشید که آن‌ها فقط ابزار هستند و اصل کار شما نیستند. گاهی روزنامه‌نگاران تا حدی در دنیای تولید محتوای چندرسانه‌ای، غرق می‌شوند که اصلی‌ترین وظیفه‌ی خود را فراموش می‌کنند. شما باید سوژه‌های مناسبی پیدا کنید و داستان آن‌ها را به خوبی روایت کنید؛ این، وظیفه‌ی اصلی شما است. سوژه‌ی نامناسب یا روایت کسل‌کننده، با هیچ ابزار چندرسانه‌ای، جذاب و مخاطب‌پسند نخواهند شد. بنابراین تمرکز اصلی خود را روی داستان بگذارید و پس از پایان روایت، به سراغ این ابزارها بیایید تا یک محتوای جذاب‌تر داشته باشید. توجه داشته باشید که به هیچ عنوان نباید این چرخه برعکس کنید. یعنی نباید یک قالب چندرسانه‌ای جذاب و وایرال پیدا کنید و بر اساس آن، داستان‌سرایی کنید.
اصل مهم دیگر در روزنامه‌نگاری چندرسانه‌ای، استفاده‌ی منطقی از تولیدات است. یعنی اگر یک داستان دارید و می‌خواهید آن را به یک محتوای چندرسانه‌ای تبدیل کنید، باید نسبت به محتوای داستان، حجم تولیدات را مشخص کنید. داستانی که محتوای کمی دارد، نیازی به تولید زیادی ندارد؛ شاید یک اینفوگرافی یا یک ویدیوی کوتاه کافی باشد. البته تنوع تولیدات خوب است اما اگر متناسب با ارزش و اهمیت محتوا نباشد، منطقی نیست و اعتبار شما را زیر سوال می‌برد. برای مثال برای افتتاح یک درمانگاه ۲ تخت‌خوابی، نیازی به تهیه‌ی ۱۰ ویدیوی متفاوت مانند پلاتو، مصاحبه‌ی مردمی، مصاحبه با کارشناس، گزارش ویدیویی از زوایای مختلف، گزارش تاریخچه یا... نیست؛ یک ویدیوی کوتاه از افتتحاح و بیان تاثیرات آن بر منطقه کافی است.
روزنامه‌نگاری در دنیای دیجیتال
امروزه ناگریز هستیم که در دنیای دیجیتال فعالیت کنیم چرا که مخاطبان ما آن‌جا هستند و هرجاکه مخاطب باشد، رسانه نیز باید حضور داشته باشد. روزنامه‌نگاری در دنیای دیجیتال با توجه به اقتضائات خاص خود نسبت به سایر رسانه‌ها در این فضای جدید، بیش‌تر با چالش روبه‌رو می‌شود. اما راهکارهایی به شما کمک می‌کنند تا از این موانع گذر کنید و به خوبی محتوای خود را متناسب با دنیای دیجیتال، تولید و منتشر کنید. پرهیز از تکرار، استفاده‌ی درست ار نقل‌قول، پرداختن منطقی به حواشی و به‌کارگیری مناسب تولیدات چندرسانه‌ای، چند نمونه از این راهکارها هستند. در مقالات بعدی از مجموعه‌ی «روزنامه‌نگاری در دنیای دیجیتال؛ چالش‌ها و راهکارها» به راهکارهای مهم دیگری که به شما کمک می‌کنند تا در دنیای دیجیتال، یک روزنامه‌نگار موفق باشید، خواهیم پرداخت.