مطالبات خبرنگاران از دولت منتخب؛ فضا را برای رسانه ها باز بگذارید

شفقنا رسانه-با توجه به روی کار آمدن دولت منتخب و احتمال تغییرات اساسی در آرایش سیاسی و اجتماعی و…در جامعه برآن شدیم تا در روز خبرنگار، پیگیر خواسته ها و مطالبات خبرنگاران از دولت منتخب باشیم. چرا که شنیده شدن مطالبات اهالی رسانه علاوه بر افزایش تعاملات خبرنگاران با ارکان دولت، می تواند به تبادل ایده ها و پیشنهادات بین  این دو ارکان بیانجامد.

سیما بابایی خبرنگار فرهنگی روزنامه سازندگی با اشاره به اینکه دولت دست آنها را در انتشار مطالب باز بگذارد، به شفقنا رسانه می گوید: چقدر خوب بود که می‌توانستم مطالباتم را بیان کنم؛ مثلا بنویسم که تدبیری برای اقتصاد روزنامه‌های مستقل داشته باشند تا به تبعِ آن وضعیت روزنامه‌نگاران نیز بهبود پیدا کند.یا اینکه بگویم صنفی باشد مثلِ تمامِ اصناف که پیگیرِ حقوق‌شان باشد؛ آن‌زمان که روزنامه‌شان بسته می‌شود یا اصلا خیلی ساده جایی باشد که روزنامه‌نگار زمانِ عسرتِ زندگی، دل‌شان به آن‌جا خوش باشد. یا اصلا فکری به حالِ امنیتِ شغلی‌شان کند که هیچ‌وقت نداشته‌اند و هزار چیزِ دیگر.

او ادامه می دهد: اما راستش من از دولتِ جدید (مثلِ دولت‌های قبلی) هیچ‌کدام از این مطالبات را نمی‌خواهم. (یعنی در این سال‌های زیادِ روزنامه‌نگاری، یاد گرفته ام که نمی‌توانم بخواهم) به‌جایش چه می‌خواهم؟ هیچ… بگذارند که زندگی کنیم. بگذارند این مطبوعاتِ نیمه‌جان باقی‌مانده نفس بکشند. این ماجرا را درک کنند که با ضعفِ مطبوعاتِ قوی، رسانه‌هایی که سیاست‌شان هر چه باشد، صلاحِ وطن نیستند و اخبارِ زردِ‌ برخی رسانه‌های مجازی، جان گرفته‌اند. این نکته را متوجه باشند که سانسورِ محتوایی و مهم‌تر از آن اقتصادی، پیکره‌ای نیمه‌جان از مطبوعات باقی گذاشته که جامعه هیچ نگاهی به آن ندارد و نیازِ خبر و تحلیلش را در جای دیگری جست‌وجو می‌کند. جایی که اینجا نیست. با روزنامه‌نگارانی که اینجا نیستند و رسانه‌هایی با بودجه‌های میلیون دلاری در جهتِ سیاست‌های کشوری که آن بودجه را می‌دهد.

بابایی با اشاره به نقش و تاثیر گذاری رسانه های منتقد برای کشور توضیح می دهد:ای کاش دولتها این ماجرا را متوجه باشند که یکی از مهم‌ترین راه‌های نجاتِ این سرزمین از قلمِ منتقدانش می‌گذرد. منتقدانی که هنوز اینجا مانده‌اند و دل‌شان برای وطن می‌تپد.

زینب موسوی، خبرنگار هم با بابایی درباره انتظارت خود از دولت منتخب موافق است و به شفقنا رسانه  می گوید: یکی از مطالبات اهالی رسانه از دولت سیزدهم، این است که دولت کمترین دخالت را در این حوزه داشته باشد و فضا را به دست بخش خصوصی بسپارد تا رقابتی شود و جان تازه ای به مطبوعات و رسانه بدهند و رسانه را به معنای واقعی کلمه نزدیک کنند. نه اینکه رسانه ها به دلیل وجود ترس های مختلف امنیتی و مالی خودشان را به سمت محافظه کاری منفی پیش ببرند.

او می گوید: هرچقدر رسانه ها خروجی درست تری داشته باشند، به باز شدن فضا کمک می کنند. درحالی که دخالت های دولت در بخش های مختلف چه در بخش های سیاسی، امنیتی، مالی و… شرایط را برای پیشرفت رسانه ها کند می کند.

موسوی تاکید می کند: از طرف دیگر نگاه حاکم در دولت بر مطبوعات به گونه ای است که فضای تبادل اطلاعات را خیلی برنمی تابد. منظورمان از دولت در اینجا، فضای حاکمیتی است. اینکه ما در بخش های مختلف حاکمیتی بتوانیم فضا را برای رسانه ها و فعالیت هایشان بسته تر کنیم . هم در جریان آزاد اطلاعات مانع ایجاد کردیم و هم اینکه اجازه نمی دهیم رسانه ها زایندگی و خلاقیت داشته باشند و رسانه های ما محدود به اطلاع رسانی صرف می شوند و در آن تحلیل خیلی راه پیدا نمی کند.

این خبرنگار با اشاره به نقش فضای رقابتی برای خبرنگاران توضیح می دهد: بنابراین فکر می کنم هرجا دولت و نهادهای حاکمیتی بتوانند تا جایی که قانون اجازه می دهد و ضرری برای منافع کشور ایجاد نمی کند، فضا را باز بگذارند، رسانه ها می توانند کنکاش کنند و شکلی از اصلاح یک سیستم را پایه ریزی کنند. هرچقدر فضای نقد و تضارب آرا بیشتر باشد و رسانه ها فعال تر باشند، اصلاحات بهتری شکل خواهد گرفت و افکار عمومی هم رضایت بیشتری خواهند داشت. در واقع اگر این کارها صورت بگیرد هم رسانه دوباره اعتبار و مرجعیت پیدا می کند و هم اینکه مردم خودشان را با اخبار غیرقابل اعتماد سرگرم نمی کنند. البته این وسط باید یک مقدار سواد رسانه ای مردم بالا برود. مردم نیازمند کسب مهارت در حوزه سواد رسانه ای هستند تا بتوانند اخبار غلط را از درست تشخیص دهند. البته این مسئله نیازمند کار حرفه ای از سوی گروه های مختلف است.

او تاکید می کند: من فکر می کنم اگر اعتبار رسانه ها برگردد و رسانه بتواند نقش اطلاع رسانی خود را پیدا کند کم کم مردم به سمتشان جلب می شوند. بنابراین در روزگاری که ما شاهد تحول در حوزه رسانه هستیم و سرعت در فضای کار رسانه ای بسیار اهمیت دارد، نیازمند بازگشت اعتبار رسانه هستیم.

موسوی می گوید: اگر رسانه ها فضای درست برای کار کردن داشته باشند و بتوانند رقابت درستی بین خودشان شکل دهند، فارغ از اینکه نهادهای حاکمیتی چه تصمیم هایی برایشان می گیرند و آن ها را با چه چالش هایی روبه رو می کنند، یک فضای خوبی شکل خواهد گرفت، برای اینکه هم رسانه بتواند نقش خود را در جامعه به خوبی ایفا کند و هم مخاطبان مطلع تری خواهیم داشت. علاوه بر آن رسانه معتبر می تواند مخاطبان را هم توانمند کند و سواد رسانه ای شان را افزایش دهد.

بابایی با ابراز ناراحتی از جابجایی و تعدیل محتمل بسیاری از اهالی خبر در پی روی کار آمدن هر دولت جدید می گوید: در پایان، روزنامه‌نگاران سال‌هاست که از عدم امنیتِ شغلی رنج می‌برند. کدام‌شان است که با اطمینان بداند تا ماهِ‌ دیگر سر کارش می‌ماند؟ ما همیشه با این وضعیت روبه‌رو بوده‌ایم که: اگر تعدیل شویم؟ اگر مشکلات اقتصادی رسانه‌مان را ببندد؟ اگر توقیف‌مان کنند؟ (من رکورد چهار روزنامه در یک سال را هم داشته‌ام) حالا تعویضِ دولت‌ها هم خود معضلی دیگر است. معضل است چون دولت‌ها، روزنامه‌نگار نمی‌خواهند. آدم‌هایی می‌خواهند در راستای تفکرشان. آنها روابط عمومی‌هایی می‌خواهند بی‌مزد و منت. دولت عوض می‌شود و روزنامه‌نگارانی خانه‌به دوش و دیگرانی سرِ کار. می‌دانید ما سال هاست مرغ عروسی و عزاییم.

موسوی هم در پایان به تغییراتی که در برخی رسانه ها بعد از روی کار آمدن دولت های جدید ایجاد می شود، اشاره می کند: بحث نگرانی برای از دست دادن شغل همواره درباره خبرنگاران وجود داشته است. اگر تعریف بهتری از شرایط فعالیت خبرنگاران کنیم، فکر می کنم در مسئله قانون کار نیازمند بازنگری برای قرارداد های حرفه خبرنگاری هستیم از این منظر که امنیت مالی و شغلی داشته باشند.