اول خودت ماسک اکسیژن را بگذار! / امنیت روانی در روایت جنگ

وقتی سوار هواپیما می‌شوید، یکی از توصیه‌های مهمانداران این است که در صورت وقوع مشکل، قبل از کمک کردن به دیگران، اول خودتان ماسک اکسیژن بپوشید. روزنامه‌نگاری هم که قهرمانانه تلاش می‌کند با پوشش پی‌درپی اخبار جنگ به مردم و برقراری صلح و امنیت کمک کند، باید بداند که قبل از این‌که بخواهد به دیگران کمک کند باید به فکر سلامت خودش باشد. خبرنگارانی که در خط مقدم جنگ حضور دارند، سلامت جسمی‌شان توسط سازمان‌های خبری بررسی می‌شود. اما این سازمان‌ها به آسیب‌های روحی و روانی که ممکن است این خبرنگاران را تهدید کند اهمیتی نمی‌دهند؛ چه برسد به روزنامه‌نگاری که صندلی اداری خود را ترک نکرده و در میدان جنگی نبوده است. به احتمال زیاد، سازمان شما به فکر سلامت روانی شما نیست پس باید خودتان مراقب باشید. راهکارهایی که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت، به شما کمک می‌کنند تا آسیب کم‌تری ببینید و در صورت آسیب، سریع‌تر بهبود پیدا کنید.

همیشه در خطر هستید!

روزنامه‌نگاری که یک جنگ را پوشش می‌دهد، باید بداند که به احتمال زیاد آسیب خواهد دید و برای این آسیب آماده باشد. در پوشش جنگ، شما دائماً در معرض اخبار و تصاویری با موضوع مرگ، خشونت، درد و اندوه، خونریزی و بدبختی هستید. هر کدام از این محتواها، به شما یک شوک عصبی وارد می‌کنند و بعد از مدتی، استرس و اضطراب، وجود شما را فرا خواهد گرفت. برای مثال یک روزنامه‌نگار آمریکایی که اعتراضات ششم ژانویه در کنگره ایالات متحده را پوشش می‌داد، پس از چند روز دچار بی‌خوابی و حملات عصبی شدیدی شد. او می‌گوید ساعت‌های طولانی، تصاویر اعتراضات، خشونت پلیس و هرج‌ومرج را در یک مانیتور بزرگ می‌دید و صداها را روی هدفون خود می‌شنید. هر خبرنگاری که در شرایط مشابه قرار می‌گیرد، به احتمال زیاد آسیب خواهد دید بنابراین باید آماده باشد. این آماده بودن، اولین قدم در کاهش آسیب‌های روانی است.

صحبت کردن، راهکار کاهش استرس

شما وقتی در یک روز به صورت مداوم اخبار جنگ را رصد و مخابره کنید، قطعاً دچار استرس می‌شوید. خبرنگاران معمولاً درباره این استرس با همکاران و خانواده خود صحبت نمی‌کنند. چون نگران هستند که خانواده‌شان، آن‌ها را ضعیف تصور کنند و یا همکاران‌شان فکر کنند که آن‌ها خیلی حساس هستند و برای روزنامه‌نگاری مناسب نیستند. به این نگرانی اهمیت ندهید و این استرس را با کسانی درمیان بگذارید که با آن‌ها احساس راحتی می‌کنید. اگر کسی را ندارید؛ استرس خود را یادداشت کنید و درباره آن بنویسید. آن نوشته را هم به هیچ کس نشان ندهید. صحبت کردن یا نوشتن درباره استرس، به شما کمک می‌کند تا زودتر از آن رها شوید. (البته حتماً خلوتی هم هست که با شخصی مطمئن‌تر و دلسوزتر از آدم‌های دور و اطرافتان بتوانید به اشتراک بگذارید و با او مناجات کنید؛ این خلوت آرامش بیشتری به شما خواهد داد.)

روزنامه‌نگاری، مهم‌ترین کار دنیا

عصب‌شناسان، پس از مطالعه و تحقیق بر روی روزنامه‌نگاران به این نتیجه رسیده‌اند که  با وجود استرس بیش‌تر نسبت به سایر مشاغل، آن‌ها زودتر از استرس نجات پیدا می‌کنند. این محققان علت بهبودی سریع روزنامه‌نگاران را این می‌دانند که اکثر آن‌ها برای کار خود اهمیت و ارزش زیادی قائل هستند و می‌دانند کارهایشان اثرات زیادی بر جامعه دارد. بنابراین اگر فکر می‌کنید روزنامه‌نگاری، بی‌اهمیت است، به سراغ شغل دیگری بروید؛ چون استرس آن شما را نابود می‌کند. اما اگر باور دارید که به عنوان روزنامه‌نگار، کار ارزشمند و موثری انجام می‌دهید، باید این اهمیت را هر روز به خود یادآوری کنید تا از استرس در امان بمانید؛ به ویژه در روزهایی که اخبار جنگ را پوشش می‌دهید.

هم‌چنین از وظایف سردبیران این است که این مسئله را به مناسبت‌های مختلف به همکاران خود یادآوری کنند. کسانی که کارشان در ادامه‌ی یک هدف بزرگ‌تر و یک رسالت می‌بینند بسیار راحت‌تر با سختی‌های آن مواجه خواهند شد. خبرنگاران هشت سال دفاع مقدس ایران را به خاطر بیاورید که با چه عشق و شوقی اخبار میدان را مخابره می‌کردند.

خبرنگاری، شغل بدون استراحت

اغلب خبرنگارها یک عادت وحشتناک دارند؛ آن‌ها قبل از این‌که بخوابند، وقتی در طول شب از خواب می‌پرند و حتی صبح به محض بیدار شدن، به سرعت به سراغ موبایل‌شان می‌روند و اخبار را چک می‌کنند. فعالیت‌های ما قبل از اینکه بخوابیم و بعد از اینکه بیدار می‌شویم، بیش‌ترین اثر را روی ما دارند. از طرفی مغز ما توجه بیش‌تری به اخبار ناراحت‌کننده دارند. بنابراین ما در زمانی که ذهن‌مان بیش‌ترین اثرپذیری را دارد، اخباری را مشاهده می‌کنیم که از نظر روحی ما را آزار می‌دهند. این آزار در طول زمان، شما را دچار آسیب‌های جدی می‌کند. بهترین جایگزین برای ترک این عادت غلط، مطالعه کتاب است. یک کتاب نزدیک تخت خواب خود قرار دهید و به جای موبایل از آن استفاده کنید.

روزنامه‌نگاری، خطرپذیری

روزنامه‌نگارانی که یک جنگ را پوشش می‌دهند به علت مشاهده مستمر اخبار و تصاویر دلخراش در معرض آسیب‌های روحی و روانی هستند. این روزنامه‌نگاران در قدم اول باید بدانند که ممکن است از نظر روانی آسیب ببینید و خود را آماده کند. هم‌چنین با یک نفر از نزدیکان‌شان که با او احساس راحتی می‌کنند درباره استرس‌های خود صحبت کنند. اگر کسی را برای این کار ندارند، درباره استرس خود بنویسند. هم‌چنین باید هر روز به خود یادآوری کنند که شغل مهم و ازشمندی دارند و کارشان بر بهتر شدن زندگی مردم اثر دارد. خبرنگاران، باید حداقل تخت خواب خود را محل آرامش قرار دهند و به هیچ وجه در آن، خبر نخوانند. اما شاید داشتن پناهی برای دریافت آرامش معنوی کاراترین راه دوری از فشارهای روانی باشد. این کارها به شما کمک می‌کنند تا کم‌تر آسیب ببینید.

شما با هدف کمک به مردم و برقراری صلح، اخبار جنگ را رصد و مخابره می‌کنید و نقش بسیار مهمی را برعهده گرفته‌اید. بنابراین اول به فکر سلامتی خودتان باشید چون مردم به کمک شما نیاز دارند و این نقش نباید خالی بماند.