محمد کریمی سردبیر خبرگزاری «تسنیم» ضمن اشاره به تاکید معاون مطبوعاتی جدید بر لزوم بازآرایی نظام رسانه ای کشور به بیان الزامات آن می پردازد و به شفقنا رسانه می گوید: برای تدوین و اجرایی شدن نظام قانونمند و ساختارمند صنفی و خدماتی اصحاب رسانه، زیر ساخت هایی لازم است. آقای مهدی پور به عنوان معاون مطبوعاتی، از اصحاب رسانه و در سمت های بالای مدیریتی بوده اند، بنابراین با مشکلات و اشکالات مسیر کار تولید محتوا و فعالیت های خبرنگاران به خوبی آشنا هستند. برای اینکه جامعه رسانه ای ما یک نظام متشکل و منسجمی از منظر حمایت های مالی و معنوی داشته باشد، باید زیرساخت های لازم فراهم شود. حقیقتا در این ۴۰ سال به دلیل عدم توجه مسئولان و مدیران ارشد اجرایی کشور به سواد رسانه ای، علاوه بر اینکه توجهی به نظام رسانه ای نشد، ضرورت تدوین و تنظیم آن هم مغفول واقع شد.
فراهم آوردن امنیت شغلی خبرنگاران
او ادامه می دهد: اینکه آقای مهدی پور و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چقدر بتوانند، این نظام نامه را تدوین و اجرایی کنند به شناخت و آگاهی شان از زوایای مختلف بستگی دارد. یکی از مهمترین زیرساخت های نظام رسانه ای در کشور این است که برای خبرنگاران امکانات و ابزار لازم در مسیر تولید محتوا فراهم شود. یکی از این امکانات هم داشتن امنیت شغلی برای خبرنگاران است. متاسفانه هنوز جامعه رسانه ای و اصحاب رسانه از یک تشکل محکم و مقتدر صنفی برخوردار نیستند. اگرچه کانون های مختلف و انجمن های مختلفی به اسم همکاری و همیاری با اصحاب رسانه تشکیل شده ولی در بزنگاه ها و هنگام بروز مشکلات مالی و خبری کسی کمک کار اصحاب رسانه نبوده است.امیدواریم معاون مطبوعاتی در اولین اقدامشان ثبات و امنیت خاطری برای خبرنگاران در عرصه شغلی فراهم کند. چون فضای رسانه همراه با استرس است و اگر اصحاب رسانه آرامش خاطری نداشته باشند، در شناسایی ایده ها، سوژه ها و خلاقیت و ابتکار عمل در جنگ رسانه ای عقب می افتند.
تلاش برای ارتقاء سطح دانش و آگاهی خبرنگاران
کریمی کمک مالی و معنوی به اصحاب رسانه برای ارتقاء سطح دانش و آگاهی خبرنگاران زیر مجموعه های رسانه ها را به عنوان دومین نیاز فضای رسانه ای می داند و می گوید: اگر معاونت مطبوعاتی یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سیاست ها و برنامه هایی را در راستای حمایت یا هم افزایی با مراکز تولید محتوا و خبر جهت تقویت دانش و آگاهی مبتنی بر مسائل روز خبرنگاران فراهم کند، می تواند پیشران و قوه محرکه موثری برای ارتقاء جایگاه رسانه ای نظام جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جهان باشد.
او ادامه می دهد: سومین نیاز امروز فضای رسانه ای ما، آشنایی خبرنگاران و اصحاب رسانه با زبان روز دنیا و همچنین با ابتکارات، خلاقیت ها و شیوه های نوین تولید محتوا است. متاسفانه هنوز در جامعه رسانه ای جمهوری اسلامی ایران امکان مسافرت های خارجی و برون شهری برای اصحاب رسانه میسر نیست. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید در این زمینه تخفیف ها و تسهیلاتی را فراهم کند تا خبرنگاران بتوانند با سفرهای خارجی یا برون شهری، دایره نگاه، کوله بار اطلاعات و آرشیو ذهنی و دیداری خود را از مسائل و موضوعات مسئله محور و مردم محور به روز کنند. متاسفانه واقعیت امروز رسانه هایمان این است که در عرصه بین المللی و خارجی، ترجمه محور هستند. یعنی خبرنگار، مدیر و یا اصحاب قلمی که بتواند خود به میدان رویداد مراجعه و مشاهدات میدانی خود را تولید کند، کم است.
کریمی می گوید: مجموعه رسانه های ما این توانمندی را از لحاظ مالی و همچنین رایزنی های فرهنگی و سیاسی ندارند تا بتوانند خبرنگاران را برای موضوعات روز کشور، منطقه و حتی جهان اعزام کنند.مثلا در اتفاقات افغانستان، عراق و… بیشتر از منابع خبری غربی و بیرونی استفاده می کنیم و جای منابع رسانه ای ایرانی خالی است.
استفاده از همفکری اصحاب رسانه در تدوین آیین نامه های صنفی مطبوعات
تدوین آیین نامه های صنفی از نکاتی بود که در حکم وزیر خطاب به معاون مطبوعاتی جدید آمده. سردبیر «تسنیم» در این باره می گوید: اولین ضرورتی که وزارت ارشاد اسلامی و معاونت مطبوعاتی باید در تدوین این آیین نامه ها در نظر بگیرند، استفاده از همفکری، همراهی و اتاق فکر اصحاب قلم است. این آیین نامه ها بدون همفکری و توجه اصحاب رسانه، ممکن است به دور از واقعیت باشد و آنگونه که باید و شاید نیازهای روز جامعه رسانه ای را پوشش ندهد. به عبارت دیگر دانشمندان، اندیشمندان و فرهیختگان ما در حوزه رسانه با عزیزان کف میدان و اصحاب رسانه حاضر در میدان تولید محتوا تفاوت دارند. آن ها در قالب تئوری ها، نظریات و اندیشه ها کار را تعریف می کنند و با مشکلات طبیعی و ساختگی خبر ناآشنا هستند. بنابراین اهل رسانه می توانند با حضور در اتاق های فکر در تدوین این آیین نامه های صنفی موثر واقع شوند.
بازخوانی آیین نامه های مطبوعاتی دوره های گذشته
کریمی ادامه می دهد: آیین نامه هایی در دولت ها و معاونت های قبلی تنظیم شد ولی به مرحله اجرا نرسید. به عقیده من معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید قبل از تدوین آیین نامه جدیدی به بازخوانی آیین نامه های قبلی بپردازد. اگر این آیین نامه های قبلی می تواند برنامه ها و سیاست های وزارتخانه و مسئولیت های محول شده به معاون مطبوعاتی را تحقق بخشد، نیازمند تدوین آیین نامه جدید نیستیم. بلکه می توان همان آیین نامه قبلی را اجرایی کرد. اگر هم این آیین نامه ها ضعف هایی دارند، می توان آن را برطرف و نقاط قوت آن را تقویت کرد تا سرعت عملی در تدوین آیین نامه جدید اتفاق بیفتد.
توسعه مبادلات رسانه ای با سازمان های منطقه ای و بین المللی با عنایت به رویکردهای رسانه ای و فرهنگی دولت مردمی از نکات مهمی بود که در حکم وزیر آمده است. سردبیر «تسنیم» در این باره می گوید: تعاملات فرهنگی و خدمات متقابل فرهنگی اعم از اعزام خبرنگاران کشورها با یکدیگر، تبادل اطلاعات و اخبار رویدادهای محلی و کشوری یکی از الزامات امروز جهان رسانه است. این تعریف در برخی از کشورهای اروپایی و آمریکا اجرایی شده است. به عقیده من معاونت مطبوعاتی می تواند با یک دقت نظر و تمرکزی در چگونگی اجرایی شدن تعاملات و خدمات فرهنگی متقابل کشورها در حوزه رسانه، ضعف ها و قوت ها را شناسایی کند. این یک ضعف برای کشور محسوب می شود که گروه رسانه ای توانمندی را در اختیار ندارد تا برای میدان های بین المللی و منطقه ای اعزام کند.
فراهم کردن امکان امضای قراردادهای تبادل اخبار و اطلاعات با رسانه های منطقه
او انتقاد می کند: در ماجرای ظهور طالبان چرا باید روایت را از رسانه های غربی بخوانیم؟ باید خبرنگاران ایرانی به عنوان روایتگران این صحنه باشند. افغانستان، به عنوان یک کشور همسایه از لحاظ تاریخی، زبانی، فرهنگی و… نزدیکی و قرابت بیشتری با کشور ما دارد. لازمه این تبادل رسانه ای محقق شدن رفت و آمدهای گروه های خبرنگاری از ایران و کشورهای همسایه، منطقه و اروپایی و… است. در دوره های گذشته این رفت و آمدها خیلی کم رنگ اتفاق می افتاد که صرفاً به تفاهمنامه می انجامید و اجرایی نمی شد. معاونت محترم مطبوعاتی باید این زمینه را فراهم کند تا برخی از خبرگزاری های مرجع و اصلی کشور، رسانه ملی و… امکان امضای تفاهمنامه و قراردادهای تبادل اخبار و اطلاعات با رقبا و همکاران خود در منطقه داشته باشند. به عنوان مثال ایران با سوریه قراردادی امضا کند و سوریه از خبرگزاری های ایران ارتزاق کند و ایران هم درباره اخبار سوریه از خبرگزاری های این کشور بهره مند شود. این تبادل زمینه حذف غول های رسانه ای را فراهم و بایکوت خبری را در فضای داخلی و منطقه ای می شکند و به ضرر غول های رسانه ای خواهد بود.