«گزارش دنباله‌دار» یک اصطلاح روزنامه‌نگاری است برای آن دسته گزارش‌هایی که نوشته می‌شود تا گزارشی که قبلا نوشته شده‌است را توضیح دهند. این جزئیات اضافی می‌توانند حقایق جدید، تحولات، واکنش‌ها یا هر مسئله جدیدی باشند که پیرامون برنامه اصلی مطرح شده‌اند. وجه اشتراک تمامی سلسله گزارش‌ها این است که ارزش خبری آن‌ها وابسته به گزارشی است که قبلا نوشته شده‌است.
چرا به گزارش‌های دنباله‌دار نیاز داریم؟
گزارش‌های دنباله‌دار از آن جهت موردنیاز هستند که ممکن است یک گزارش به تنهایی نتواند تمام جنبه‌های مهم یک واقعه را به درستی پوشش بدهد. زندگی ثانیه به ثانیه در جریان است اما روزنامه‌نگاران نمی‌توانند همه‌ی آن وقایع را گزارش کنند. آن‌ها باید تنها بر بخش‌هایی از وقایع تمرکز کنند و آن را در گزارش‌های بیست سانتی‌متری یا گزارش‌های خبری چهل ثانیه ای به اطلاع خوانندگان و شنوندگان برسانند. روزنامه‌نگاران محدودیت‌های زمانی و مکانی بر گزارش خود اعمال می‌کنند و تلاش می‌کنند رویدادهای دنباله‌دار را در گزارش‌هایی مستقل بیان کنند.
با توجه به حجم اطلاعاتی که اکنون در جهان در دسترس است، اگر بخواهید از زمان محدودتان به شکلی موثر استفاده کنید هیچ راه جایگزینی ندارید. با این حال اینکه شما به عنوان یک روزنامه‌نگار رویدادی را در گزارش بیست سانتی یا چهل ثانیه‌ای بیان کنید به این معنا نیست که رویداد را بصورت کامل شرح داده‌اید. اغلب مسائل جانبی وجود دارد که مورد توجه قرار نگرفته‌است یا رویدادهایی در ادامه وجود دارند که نیاز به گزارش دارند.
برای مثال گزارش یک هواپیما ربایی یک گزارش اصلی است و گزارش محاکمه هواپیماربایان در ادامه آن می‌آید. ما معمولا آخرین نسخه به‌روزرسانی شده یک خبر را بررسی می‌کنیم زیرا همچنان همان زاویه خبری را دارد اما با تغییرات به روزتر.
از آنجایی که رویدادها اغلب به یکدیگر مرتبط هستند، تشخیص تفاوت بین ادامه مطلب و یک گزارش جدید یا به روزرسانی شده همیشه آسان نیست. با این وجود ویژگی خاص سلسله گزارش این است که اهمیت آن وابسته به گزارش اصلی است. البته به یاد داشته باشید که فقط به این دلیل که شما گزارش قبلی را ادامه داده‌اید نمی‌توانید توقع داشته باشید که خوانندگان یا شنوندگان، گزارش اصلی را به یاد داشته باشند. بعدا به این مطلب خواهیم پرداخت که چگونه باید از اطلاعات پیشینه برای یاداوری داستان اصلی به مخاطبین استفاده کنید.
اصطلاح گزارش دنباله‌دار برای مخاطبین شما معنایی نخواهد داشت و این تنها اصطلاحی است که ما به عنوان روزنامه‌نگار از آن استفاده می‌کنیم. ما به دلایل مختلفی از گزارش‌های دنباله‌دار استفاده می‌کنیم:
پیوستگی وقایع را نشان دهید
گزارش‌های دنباله‌دار نشان می‌دهند که چگونه بخش های مختلف زندگی به یکدیگر مرتبط هستند. هر زمان که نوشتن گزارشی را به پایان می‌رسانیم، گزارش را به زمان و مکان خاصی محدود می‌کنیم. گزارش‌های دنباله‌دار به ما کمک می‌کنند که گزارش‌ها را در دوره زمانی طولانی‌تر و با علت و معلول مورد بررسی قرار دهیم. اکثر وقایع مانند انداختن یک سنگ در آب هستند: سنگ، موج ایجاد می‌کند! صرفا به این دلیل که ما گزارش یک رویداد را متوقف کرده‌ایم (مثل انداختن سنگ در آب) به این معنا نیست که امواج هم متوقف شده‌اند. ما باید امواج را هم تماشا و گزارش کنیم.
حس کنجکاوی مخاطب را اقناء کنید
زمانی که ما با یک خبر حس کنجکاوی خواننده یا شنونده را برانگیخته می‌کنیم، وظیفه داریم که آن حس کنجکاوی را اقناء کنیم. یک گزارش خبری خوب هر آنچه را که خواننده یا شنونده علاقه‌مند است بداند به او می‌گوید با این حال تعداد کمی گزارش هستند که در این دسته جای می‌گیرند. بسیاری از گزارش‌های خبری سوالاتی در ذهن مخاطب ایجاد می‌کنند و شما وظیفه دارید به آن سوالات پاسخ بدهید.
هربار که فکر می‌کنید گزارشی را تمام کرده‌اید، خودتان را جای شنوندگان و نویسندگان بگذارید و بپرسید :«آیا چیز دیگری وجود دارد که بخواهم در رابطه با آن بدانم؟» اگر وجود دارد در رابطه با آن تحقیق کنید و ادامه گزارش را بنویسید.
در گزارش‌ها انصاف داشته باشید
به دلیل کمبود زمان یا به دلیل در دسترس نبودن منابع، اغلب مجبور می‌شوید گزارش‌هایی بنویسید که شاید متعادل نباشند. گزارش‌های دنباله‌دار به شما فرصتی می‌دهد تا تعادل برقرار کنید. برای مثال اگر وزیر اقتصاد مالیات جدید را طرح می‌کند، باید نظر مخالفان و افرادی را که تحت تاثیر قرار گرفته‌اند را هم گزارش کنید. اگر نمی‌توانید تمام آن‌ها را در گزارش اصلی بیاورید باید دنباله‌ای بنویسید که آن‌ها را پوشش بدهد. این گزارش‌ها برای حفظ شهرت شما به عنوان یک روزنامه‌نگار منصف و متعادل لازم و حیاتی است.
همچنین رویدادها و جنجال‌های بزرگ، حجم اطلاعات بالایی تولید می‌کنند. خوانندگان و شنوندگان شما برای دریافت تمام آن اطلاعات به زمان نیاز دارند. ارائه تمام اطلاعات در یک گزارش ممکن است آن ها را گیج کند. بنابراین می‌توانید آن رویداد را به مجموعه‌ای از گزارش‌ها تقسیم کنید و طی چند روز یا چند هفته تولید کنید.
گزارش‌های از دست‌رفته را پوشش دهید
مهم نیست که چقدر روزنامه‌نگار خوبی باشید، گاهی اوقات یک گزارش را از دست خواهید داد. شاید وقتی از این موضوع مطلع شوید که یک ایستگاه خبریِ دیگر آن موضوع را رسانه‌ای کند. آن زمان دیگر برای اینکه بخواهید همان رویداد را گزارش کنید خیلی دیر است. بهتر است بپذیرید که آن گزارش را از دست داده‌اید و به جای آن یک دنباله برای آن تهیه کنید.
در این موارد گزارش بعدی باید همچنان اطلاعات گزارش اصلی را داشته باشد. اما باید یک زاویه خبری تازه به آن اضافه کنید. اگر این کار را کنید هم گزارش به‌روزی خواهید داشت و هم کسی گزارش شما را با گزارش ایستگاه خبری دیگری مقایسه نمی‌کند و این تصور ایجاد نمی‌شود که شما گزارش را از جای دیگری کپی کرده‌اید.
ساختار گزارش‌های دنباله‌دار
اگرچه ارزش خبری گزارش‌های بعدی به گزارش اصلی متکی است اما همچنان باید هنگام نوشتن، آن را یک گزارش جداگانه درنظر بگیرید. باید گزارش‌ها به سبک هرم وارونه (شروع از مهمترین جنبه های خبری) نوشته شوند.
اگرچه زاویه اخبار معمولا به گزارش قبلی اشاره دارد، اما اگر گزارش شما تنها مطالبی را شامل شود که خوانندگان و شنوندگان از قبل می‌دانند دیگر ارزش خبری نخواهد داشت.
نقطه قوت گزارش دنباله‌دار این است که به مخاطب در رابطه با جنبه جدیدی از یک گزارش قدیمی – ترجیحاً به شیوه ای سرزنده و شاداب- اطلاعات می‌دهد.
هرم وارونه سریع‌ترین انتخاب برای نوشتن یک گزارش خبری
پیشینه
تمام گزارش‌های بعدی باید حداقل یک پاراگراف «پیشینه» داشته باشند. این پیشینه می‌تواند در هر قسمتی از گزارش قرار بگیرد. هرچه درک پیشینه برای خواندن مطالب گزارش ضروری‌تر باشد، پیشینه باید بالاتر قرار بگیرد. اگر ادامه گزارش سرشار از مطالب جدید و مهم باشد، ممکن است مجبور شوید پیشینه را نزدیک به انتهای گزارش و یا حتی در پایان گزارش قرار دهید.
اگر می‌خواهید پیشینه را آخر گزارش بیاورید بهتر است چندکلمه از آن را بالاتر و جزئیات را در آخر گزارش بیاورید. با وقوع رویدادهای مهم ممکن است مجبور شوید چندین گزارش دنباله‌دار بنویسید. می‌توانید از همان پیشینه قبلی برای هر گزارش استفاده کنید اما معمولا هرچه از رویداد اصلی دورتر می‌شویم بهتر است پیشینه را کوتاه‌تر کنیم.
به علاوه هر گزارش ممکن است اطلاعاتی داشته باشد که به عنوان پیشینه در گزارش بعدی نوشته شود.
منابع
برخی از گزارش‌های بعدی مانند گزارش «واکنش‌ها» به طور خودکار منبعی متفاوت از منبع اصلی نیاز دارند. برای انواع دیگر گزارش‌ها ، شاید برگشتن به منبع اصلی، ایده بهتر و طبیعی‌تری باشد. با این حال بهتر است منابع جدیدی برای گزارش پیدا کنید. آن ها نه تنها برای گزارش شما تنوع ایجاد می‌کنند بلکه دیدگاه متفاوتی هم ارائه خواهندکرد.
از دفترچه یادداشت استفاده کنید
دفتر یادداشت به شما امکان می‌دهد که از قبل برنامه‌ریزی کنید و رویدادهای جاری را پیگیری کنید. اگر فرصتی برای نوشتن ادامه مطالب در آینده می‌بینید، یادداشتی در دفترچه یادداشت بنویسید تا به شما یاداوری شود. (البته باید هرروز دفترچه‌تان را نگاه کنید وگرنه بی‌فایده خواهدبود)
مهم است که جزئیات گزارش‌های دنباله‌دار احتمالی را هر زمان که به شما پیشنهاد می‌شود وارد کنید. پلیس ممکن است اعلام کند که یک مرد به قتل متهم شده‌است. اگر این گزارش را می‌نویسید، در دفترچه یادداشت بنویسید که چه زمان باید در دادگاه حاضر شوید.
اگر با روزنامه‌نگاران دیگر کار می‌کنید، ایده ی خوبی است که یک دفترچه یادداشت مشترک داشته باشید تا همه اخباری را که ممکن است در راه باشد بدانید.
گزارش‌های سالیانه
گاهی سالگردها زمان مناسبی برای نوشتن ادامه گزارش هستند. برای مثال اگر یکسال پیش سیاستمداری وعده‌ای داده است، اکنون وقت آن است که از او بپرسیم تاکنون چه دستاوردی داشته‌است.
این زمان‌ها را در دفترچه خود یادداشت کنید. اگر پلیس شش ماه قبل یک قاتل را دستگیر کرد، بپرسید که آیا به سرنخ جدیدی دست پیدا کرده‌اند یا نه. رویدادها اغلب اثرات بلند مدتی دارند، باید به وعده‌ها عمل کرد یا توضیح داد که چرا وعده‌ها عملی نشده‌اند.
خبرنگاران موظف هستند عواقب وقایعی که در گذشته اتفاق افتاده‌است را رصد کنند. اغلب اوقات روزنامه‌نگاران تنها کسانی هستند که مسئولین را وادار به عمل کردن به وعده‌هایشان می‌کنند.
گزارش‌های مقدماتی
گزارش‌های مقدماتی، گزارش‌هایی هستند که قبل از وقوع یک رویداد نوشته می‌شوند. هنگامی که در رابطه با یک رویداد مهم در آینده به شما اطلاع داده می‌شود و زمان، مکان و سایر جزئیات را در دفترچه خود یادداشت می‌کنید، می‌توانید یک گزارش مقدماتی برای آن بنویسید.
با این حال مراقب باشید که در گزارشتان یک رویداد را تبلیغ نکنید. تنها اگر رویداد، یک رویداد خبرساز است برای آن گزارش مقدماتی بنویسید. اما اگر شک دارید می‌توانید منتظر بمانید تا رویداد اتفاق بیفتد. آن زمان است که می‌توانید ارزش خبری رویداد را قضاوت کنید و تصمیم بگیرید که آیا برای آن باید خبر نوشت یا نه.
به یاد داشته باشید که وظیفه شما خدمت به خوانندگان و شنوندگان است، نه برگزارکنندگان رویدادها!