هر دوربینی که در دست داشته باشید، چه تلفن همراه باشد چه دوربین فیلمبرداری حرفه‌ای، اگر با لنز آن و روش استفاده‌ی بهینه از آن آشنا نباشید نمی‌توانید فیلم درستی ثبت کنید. بهترین تصویر از نظر بصری را هم بتوانید ضبط کنید اگر محتوای شما خالی از درام باشد مخاطبی نخواهید داشت. در این شماره در ادامه‌ی متن «۶ تمرین برای ویدئوژورنالیست‌ها (۱) / چگونه بهتر فیلمبرداری کنیم» به تمرین برای تسلط این موارد می‌پردازیم. اگر این متن را مطالعه و تمارینش را انجام نداده‌اید پیشنهاد می‌کنم ابتدا به ان مراجعه کنید و برای بهبود مهارت‌های خود دست به کار شوید.
تمرین چهارم: یادگیری و آزمایش با عمق میدان (depth of field)
عمق میدان به محدوده فوکوس در برداشت (Shot) شما اشاره دارد که از نزدیکترین جسم در فوکوس تا دورترین نقطه گسترش می‌یابد. عمق میدان تحت تأثیر سه عامل است؛ دیافراگم، فاصله از سوژه و فاصله کانونی لنز شما. تمرین برای تسلط بر کنترل این عوامل برای ایجاد یک نمای ایده‌آل مهم است. برای این کار مراحل زیر را انجام دهید:
۱. درک دیافراگم: دوربین خود را روی یک دیافراگم باز تنظیم کنید (به عنوان مثال، f/۱.۸). روی سوژه خود تمرکز کنید و توجه داشته باشید که چگونه پس‌زمینه تار می‌شود و عمق میدان کم ایجاد می‌کند.
۲. تنظیم دیافراگم: دیافراگم را روی یک تنظیم کوچکتر تنظیم کنید (به عنوان مثال، f/۱۸). توجه کنید که چگونه عمق میدان افزایش می‌یابد و سوژه و پس‌زمینه را در فوکوس نگه می‌دارد.
۳. آزمایش با فاصله: با تغییر فاصله تا سوژه خود را آزمایش کنید. از نزدیک سوژه شروع کنید، سپس به تدریج دورتر شوید. مشاهده کنید که عمق میدان چگونه تغییر می‌کند؛ وقتی نزدیک‌تر هستید، عمق میدان کم‌تر و وقتی دورتر هستید، بیشتر است.
۴. کاوش در فاصله کانونی: در صورت امکان، لنزهای مختلف یا تلفن همراه با لنزهای دارای فواصل کانونی مختلف را امتحان کنید. توجه داشته باشید که فاصله کانونی بیشتر عمق میدان کمتری ایجاد می‌کند در حالی که لنزهای عریض‌تر عناصر بیشتری را در فوکوس نگه می‌دارند.
۵. تمرین: تمرین را با تنظیمات دیافراگم، فواصل از سوژه و فواصل کانونی مختلف ادامه دهید. این به شما کمک می‌کند تا بفهمید که چگونه هر یک از این عوامل بر عمق میدان تأثیر می‌گذارد و چگونه می‌توان آن‌ها را برای اثر مورد نظر ترکیب کرد.
تمرین پنجم: فواصل کانونی مختلف را کاوش کنید
فاصله کانونی لنز دوربین شما می‌تواند با ایجاد عمق میدان و اعوجاج، جلوه و زیبایی عکس شما را شکل دهد. فاصله کانونی یک معیار اندازه‌گیری مربوط به قدرت نوری لنز است که میزان بزرگنمایی آن را توصیف می‌کند. فاصله کانونی از ۱۸ میلی متر، ۲۴ میلی متر، ۳۵ میلی متر، ۵۰ میلی متر، ۷۰ میلی متر تا ۱۰۰ میلی متر متغیر است. تلفن‌های همراه امروزی دارای چندین لنز مختلف با فواصل کانونی مختلف‌اند که می‌تواند تا حدودی نیاز شما برای تمرین را برطرف کند. تمرینات زیر به شما کمک می‌کند برداشت فیلم با فواصل کانونی مختلف را تمرین کنید و نوع اثرگذاری آن را درک کنید:
۱. فواصل کانونی ویدیو را درک کنید: ابتدا با فواصل کانونی مختلف و تأثیر آن‌ها بر تصاویر خود آشنا شوید. برای مثال، ۱۶ میلی‌متر نمای وسیع‌تری ارائه می‌کند و بزرگنمایی کمتری دارد؛ در مقابل لنز با فاصلاه کانونی ۱۰۰ میلی‌متر، نمایی متمرکز با بزرگنمایی بیشتری ارائه می‌دهد،. اگر لنزهای دوربین مختلفب در دسترس دارید، فاصله کانونی آن‌ها را بررسی کنید.
۲. شناسایی نوع لنز: مشخص کنید که آیا لنز شما یک لنز اصلی با فاصله کانونی ثابت است یا یک لنز زوم که امکان تنظیم فاصله کانونی را فراهم می‌کند. لنزهای با فاصله‌کانونی ثابت معمولاًتصاویر واضح‌تری تولید کنند، در حالی که لنزهای زوم انعطاف‌پذیری بیشتری در کادربندی عکس‌های شما بدون تغییر لنز ارائه می‌دهند. معمولاً فاصله کانونی لنز تلفن‌های همراه ثابت است اما برخی لنزها در گوشی‌های پرچم‌دار امروزی دارای لنزهای با امکان تنظیم فاصله‌ی کانونی و در نتیجه زوم مکانیکال هستند.
۳. فیلمبرداری با لنز عریض (wide): شروع به تصویربرداری با لنز عریض، به عنوان مثال، لنز ۲۴ میلی متری کنید. به وسعت پس‌زمینه ثبت‌شده در عکس و عمق فوکوسی که به دست می‌آورید توجه کنید.
۴. تغییر به لنز بلندتر: برای نماهای نزدیک لنز خود را به لنز بلندتر، مانند ۱۰۰ میلی متر تغییر دهید. فشرده‌سازی پس زمینه و افزایش مناطق خارج از فوکوس را مشاهده کنید که عمق میدان کمتری ایجاد می‌کند.
۵. مقایسه فواصل کانونی: اثرات استفاده از فواصل کانونی مختلف را در عکس‌های خود مقایسه کنید. هدف کار این است که بفهمیم انتخاب لنز چگونه بر زیبایی ویدیوی شما تأثیر می‌گذارد.
تمرین ششم: روایت‌گری تصویری را تمرین کنید
آرون سورکین، فیلمنامه‌نویس مشهور آمریکایی، زمانی گفت: «مهم‌ترین چیز در درام، قصد و مانع مقابل آن است. بدون آن، شما درامی ندارید.» یک روایت خالی از درام هیچ بیننده‌ای نخواهد داشت. روایت‌گری تصویری باید بر شخصیت، خواسته و نیاز، طرح، ساختار، تضاد و راه حل تمرکز کند. این‌ها مؤلفه‌های کلیدی یک قوس روایی موفق هم محسوب می‌شوند. برا تمرین روایت، یک صحنه کوتاه بدون دیالوگ بسازید. با این کار، ابزارهایی را که به عنوان یک راوی تصویری در اختیار دارید، یاد خواهید گرفت. مراحل تمرین:
۱. یک قهرمان اصلی را انتخاب کنید: با شناسایی شخصیت اصلی خود و درک خواسته‌ها و نیازهای آن شروع کنید. داشتن یک ایده‌ی روشن از انگیزه‌ها و خواسته‌های قهرمان داستان بسیار مهم است.
۲. یک مانع ایجاد کنید: مانعی را ایجاد کنید که مانع از رسیدن قهرمان داستان به خواسته‌های خود یا برآوردن نیازهایش شود. هر چه مانع مهم‌تر باشد، درام جذاب‌تر است.
۳. اضافه کردن یک شخصیت دیگر: یک شخصیت فرعی را به روایت اضافه کنید تا پیچیدگی و عمق آن را افزایش دهید. مطمئن شوید که این شخصیت چیزی معنادار به طرح اضافه می‌کند.
۴. موانع اضافی را وارد کنید: مانعی را ایجاد کنید که قهرمان داستان شما باید با آن مقابله کند. این موارد باید درام را تشدید کند و به روایت پیچیدگی بیافزاید.
۵. از تکنیک‌های دوربین استفاده کنید: از طیف وسیعی از حرکات دوربین، تکنیک‌های نورپردازی و استراتژی‌های کادربندی که در تمارین قبل فراگرفتید برای تقویت روایت‌گری بصری صحنه خود استفاده کنید.
به بهبود ادامه دهید
با دنبال کردن این شش تمرین، نه تنها مهارت‌های تکنیکی فیلمبرداری خود را بهبود می‌بخشید، بلکه توانایی‌های روایت‌گری خود را نیز افزایش می‌دهید. این می‌تواند به شما کمک کند تا در فضای رقابتی فزاینده امروز فیلمبرداری برجسته شوید. همیشه به یاد داشته باشید بهترین دوربین دوربینی است که در دستان شماست؛ پس با همان چیزی که در اختیار دارید بیرون بروید و به ضبط برداشت‌های مختلف بپردازید.