۱۷ بهمن ۱۴۰۱، ۱۳:۰۰
کد خبرنگار: 5305
کد خبر: 85021138
T T
۶ نفر

برچسب‌ها

تصاویر اخلاقی و بی اخلاقی تصاویر

در تمام حرفه­‌ها، تفاوت یک تازه­‌کار و یک حرفه‌­ای، به صراحت و روشنی، آشکار است؛ یکی از بهترین معیارها برای سنجش میزان تسلط یک شخص بر یک مهارت، میزان پای­بندی او به اصول اخلاقی و حرفه­‌ای است.

در سال 1939 زمانی که ملکه الیزابت و پادشاه جرج ششم برای تور سلطنتی به کانادا سفر کرده­‌بودند، عکسی از دیدار پادشاه جرج ششم و ملکه به همراه نخست­ وزیر کانادا، ویلیام لیون مکنزی کینگ، در شهر آلبرتا گرفته شد؛ با گذشت زمان، ویرایش قابل تحسینی از این عکس همه‌­گیرتر از نسخه اصلی آن شد؛ به صورتی که در تصویر ویرایش شده، جرج ششم از تصویر ملکه و نخست وزیر حذف شده­‌بود. پس از مدتی، تصویر اصلی بازنشر نشده و به فراموشی سپرده‌شد؛ گروهی دلیل این دستکاری را قدرتمندتر و باشکوه‌تر جلوه دادن تصویر نخست وزیر کانادا در رسانه‌ها می‌­دانند.

تصاویر اخلاقی و بی اخلاقی تصاویر

مارشال مک لوهان، فیلسوف کانادایی، رسانه‌ها را به انواع گرم و سرد دسته‌بندی می­‌کند؛ طبق دسته‌بندی مک لوهان، رسانه‌ی گرم، رسانه‌­ای است که به دلیل ارائه اطلاعات بیشتر و دقیق‌­تر و همچنین تأثیر مستقیم بر روی قوه تشخیص مخاطب، نیازی به استفاده از قوه‌ی تخیل مخاطب ندارد. در مقابل رسانه‌های سرد، اطلاعاتی مبهم­‌تر ارائه داده و در نتیجه، مخاطب برای درک دقیق پیام رسانه‌ای نیاز به بهره‌گیری از قوه تخیل خودش دارد؛ در نتیجه اطلاعات منتقل شده توسط رسانه‌های سرد، از فردی به فرد دیگر متفاوت است، به همین دلیل دقت و مرجعیت رسانه­های سرد، کمتر از دقت و مرجعیت رسانه­‌های گرم خواهد بود. طبق دسته‌بندی مک لوهان، تصاویر، اعم از عکس و فیلم، در هر غالب و محتوایی که تبدیل به پیام رسانه­‌ای شوند، رسانه­‌های گرم را تشکیل می­‌دهند و در مقابل آن، قالب‌­های رسانه­‌ای که دارای تصویر نیستند و از کلمات تشکیل شده­‌اند، مانند کتاب، سمینارها و جلسات بحث و گفت و گو رسانه سرد نامیده می‌­شوند.

با این توضیحات تصاویر به عنوان قالبی گرم برای انتقال اطلاعات، دارای اصالت بوده و معمولاً به عنوان سند و مردک مبنی بر صحت یک اتفاق به کار گرفته می‌­شوند؛ این موضوع موجب می‌­شوند که صحت و اصالت یک تصویر خبری از اهمیت بالایی برخوردار باشد. اصول خبرنگاری تصویری به ژورنالیست کمک می‌کند با دقت بیشتری به این موضوع نگاه کند. هفت دسته­‌بندی مهم و حیاتی اصول اخلاقی-حرفه‌­ای خبرنگاری تصویری به ترتیب زیر است:

سوژه‌­ها را دست­کاری نکنید

در جریان اتفاقات پاییز 1401 یکی از بازیگران ایرانی که در خارج از ایران سکونت دارد، عکسی جعلی منتشر کرد که در آن، نیروی انتظامی ایران، درحال شلیک مستقیم به دختری جوان و زخمی­ است؛ در حالی که عکس اصلی، عکسی قدیمی از عملیات دستگیری سارقی مسلح توسط پلیس است. ویرایش این تصویر و جایگزین کردن تصویر مجرم مسلح، با دختری که معترض نامیده شده­‌بود و انتشار این عکس توسط چهره‌ه­­ای پرمخاطب و نسبتاً شناخته‌­شده باعث شد تعداد زیادی از مردم در داخل و خارج از کشور صحت عکس را باور کنند و ضمن تصویر کردن چهره­‌ای نادرست از نیروی انتظامی کشور در اذهان عمومی جهان، به احساسات عمومی صدمه زیادی وارد شد.

 یک عکاس خبرنگار، به صورت کلی مجاز به ویرایش تصاویر نیست؛ صحت و اصالت تصویر، مهم‌­ترین عنصر یک  تصویر خبری است؛ هرچند که در بیشتر دسته­‌های عکاسی، تصاویر دست­کاری نشده، ارزش بیش­تری دارند اما در تصاویر خبری، اصالت یک امر حیاتی است، چرا که تصویر باید نماینده یک اتفاق باشد و باید بتوان به آن استناد کرد. تصاویر و صحنه در ژورنالیسم تصویری، تاجای ممکن باید دست­‌نخورده و ویرایش نشده باقی­ بمانند. همچنین صدای تصاویر خبری باید اصالت داشته‌باشد؛ خبرنگار مجاز نیست صدای تصاویر را کم و زیاد، قطع یا جایگزین کند.

به صورت کلی تمام اقداماتی که موجب سردرگمی مخاطب و دگرگون کردن حقیقت شود در عکاسی خبری مجاز نیست؛ خبرنگار ضمن تلاش برای انتشار یک تصویر واقعی و اصیل، از یک صحنه دست‌­نخورده و اصیل، باید مطمئن شود تصویری که منتشر می‌­کند هیچ عنصر گیج‌­کننده‌­ای برای مخاطب را شامل نمی‌­شود.

تصاویر اخلاقی و بی اخلاقی تصاویر

به میزان مفید از احساسات استفاده کنید

تصاویر قدرت زیادی در انتقال احساسات دارند؛ برای میزان احساسی که تصویر شما منتقل می‌­کند فایده‌­گرایی کنید، فضای جامعه و جهت‌­گیری احساسی تصویر خود را بسنجید و اگر نوع و میزان احساساتی که تصویربیان می‌کند برای جامعه مفید بود، آن را منتشر کنید؛ همواره حساسیت بیشتری برای تصاویر خصوصی، غمگین و خشن قائل باشید و تنها درصورت لزوم و صلاح‌دید شما و کارفرمایتان تصاویر واضح را منتشر کنید. در مطالب گذشته بیشتر در مورد تصاویر و احساسات صحبت کرده‌ایم.


هر تصویر، هزاران احساس


خودتان را جای سوژه بگذارید

عکسی که در شرایط خاص از یک سوژه منتشر می‌­شود باید برای تمام افراد قابل قبول باشد؛ به علاوه، تنها دلیل انتشار عکس، باید خبری باشد که تصویر ثبت کرده­‌است. این عنصر را در تصاویر خود با درنظر گرفتن شرایط متفاوت برای سوژه محک بزنید، اگر تصویری از یک شخص منتشر کرده‌­اید از خودتان بپرسید اگر جنسیت سوژه متفاوت بود بازهم این تصویر را منتشر می‌­کردم؟ اگر سوژه چاق یا پیر بود، نظرم چه تغییری می‌­کرد؟

در تصویری که منتشر کرده‌­اید باید به تمام افراد احترام گذاشته شود؛ نباید شأن یک انسان را پایین بیاورد یا مسائل خصوصی کسی را ناخواسته منتشر کند و باعث تخریب ایشان شود. خودتان را جای سوژه بگذارید، آیا پس از انتشار این تصویر، شما راضی خواهید بود؟ اگر پاسخ شما خیر است تصویر را منتشر نکنید.

میانه­‌روی کنید

به صورت کلی، اگر تصویری وجود دارد که کمتر توهین آمیز، خشن یا آزاردهنده­‌است، اولویت انتشار آن نسبت ب تصاویر صریح بیش­تر خواهد بود؛ در انتقال مفاهیم بصری، همیشه تلاش باید بر میانه­‌روی باشد و از تصاویر بیش از حد صریح و افراطی اجتناب کرد.

تعصب را کنار بگذارید

زاویه دید انتخابی شما به عنوان خبرنگار، و تصاویری که برای انتشار انتخاب می­‌شوند، قابلیت کلیشه‌­سازی در افکار عمومی جامعه دارند. تمام تلاشان را بکنید نظر شخصی خود را در صحنه‌­ای که برای روایت انتخاب می‌­کنید دخالت ندهید. اگر از یک شخص خوشتان نمی‌­آید، نباید اجازه دهید نظر شما باعث شود قسمتی از حقیقت را سانسور کنید یا تصویر نامناسبی از این شخص تهیه کنید. در روایت خود نباید یا گوشه‌­ای از واقعیت را انتخاب کنید که چهره‌ی یک حزب، گروه یا شخص را در افکار عمومی تغییر دهد یا خراب کند؛ نسبت به تمام سوژه­‌ها، مخصوصاً سوژه‌­هایی که آن‌­ها را دوست ندارید، منصفانه برخورد کنید؛ البته میزانی از تعصب به صورت ناخوداگاه در کار شما تأثیر خواهد داشت، مخصوصا اگر تازه­کار باشید، اما با گذشت زمان و تلاش برای روایت منصفانه، تصعب شما کم‌رنگ خواهدشد.


جای خالی این عکس‌­­ها را حس نمی­‌کنیم


حرفه‌­ای تعامل کنید

به عنوان یک عکاس خبری باید با همکارانتان تعاملی حرفه­‌ای داشته باشید؛ در روابط خود با دیگر خبرنگاران و همکاران، بالاترین استانداردهای اخلاقی را رعایت کنید. نباید تلاش عکاس خبرنگاران دیگر برای ثبت یک سوژه را از عمد خراب نکنید. به هیچ شخص یا اشخاصی مبلغی برای افشای اطلاعات و یا همکاری نپردازید. هیچ امتیاز و هدیه­‌ای را در ازای انتشار، یا عدم انتشار جهت­‌دار و هدفمند تصاویر قبول نکنید؛ سعی کنید از خود شخصیتی محبوب، قابل اعتماد و متواضع به تصویر بکشید و فعالیت‌­های سیاسی و اجتماعی خاص که جایگاه شما را به‌­عنوان یک خبرنگار به خطر می‌­اندازد را کنار بگذارید.

چیز جدیدی به جهان اضافه کنید

سعی کنید تا جای ممکن از کلیشه­‌ها فاصله بگیرید و دیدگاه و زاویه دید منحصربه­‌فرد خودتان را به نمایش بگذارید. درباره‌ی جامعه شناسی، روانشناسی و سیاست هم در کنار هنر مطالعه داشته‌­باشید و آگاهانه و هوشمندانه موضع بگیرید. به دیدگاه­‌های غیرمحبوب و کمتر شنیده شده اهمیت ویژه­‌ای بدهید و با تواضع با آن‌­ها برخورد کنید. سعی کنید چیزهایی را ببینید که پیش از این کسی به آن‌ها توجه نکرده است تا درنهایت چیز جدیدی به جهان اضافه‌ ­کنید.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.