در همین لحطه یک نفر، جایی در حال مستندسازی و انتشار اطلاعات جدید به جهان است؛ اطلاعاتی که قرار است با آنم مواجه شویم و برنامه و مسیر خود را بر اساس آن تنظیم کنیم. به همین دلیل است که اکنون، بیش از هر زمان دیگری، به روزنامه نگارانی با اخلاق نیاز داریم که اخبار موثق و بررسی شده را گزارش کنند؛ اخباری که میتواند سر و صدای اطلاعات نادرست را از بین ببرد.
با فلسفه، اخلاق کاری و ابزار مناسب، میتوانید از انتظارات همه فراتر رفته و به استاندارد روزنامهنگاری مدرن تبدیل شوید. در سلسله مقالات «کاغذ دیجیتال» قرار است در مورد چگونگی آن صحبت کنیم.
از ماشین تحریر تا صفحه نمایش لمسی
برای درک وضعیت فعلی روزنامهنگاری، باید به آنچه ما را به اینجا رسانده نگاه کنیم. مورخان نمونههایی از روزنامهنگاری اولیه را به دهه ۱۴۰۰ میلادی نسبت میدهند؛ اما در اصل زمان اختراع ماشین چاپ بود که روزنامهنگاری، به شکلی که امروز میشناسیم، متولد شد.
چاپخانهها درهای روزنامهها، خبرنامهها و جزوات اطلاعاتی را برای توزیع در شهرهای سراسر جهان باز کردند. در سال ۱۶۵۵، روزنامه آکسفورد اولین خبرنامهای بود آن روزگار منتشر شد. با گسترش سواد و علاقه سیاسی، روزنامهنگاری نیز گسترش یافت. شهروندان شروع به درخواست قوانینی کردند که در صورت نوشتن نامطلوب در مورد دولت یا صاحبان قدرت، مطبوعات را از هرگونه آزار و اذیت محافظت میکند. همانطور که در حال حاضر میدانیم، این حفاظتها همچنان مهم هستند.
در دهه ۱۸۰۰، در آمریکا، بیش از ۲۰۰ روزنامه مختلف در گردش و انتشار بود. با تأسیس هر شهر جدید، روزنامهنگاری تبدیل به بهترین راه برای آموزش مردم و درگیرکردن آنها با سیاست شد. در اواسط دهه ۱۸۰۰، آسوشیتدپرس شکل گرفت و روزنامهنگاری به اندازهای بزرگ شد که شروع به تقسیمشدن به ژانرها و رسانههای مختلف از جمله روزنامهنگاری تلویزیونی کرد.
با اختراع و پذیرش گسترده اینترنت، روزنامهنگاری تحول عظیم دیگری را تجربه کرد؛ دقیقاً مانند اختراع ماشین چاپ. مردم دیگر برای دریافت آخرین اخبار به برنامه خبری شبانه تلویزیون یا اشتراک روزنامهی خود متکی نبودند. آنها نسخههای الکترونیکی مقالاتی را یافتند که خواندن و اشتراکگذاری آنها بسیار راحتتر بود.
در مرحله بعد، پلتفرمهای رسانههای اجتماعی شروع به کار کردند. مردم خرید روزنامههای سنتی خود را در مقابل محتوای آنلاین جذابتر کنار گذاشتند. آنها فیلمها و داستانهای هیجان انگیزی میخواستند که بتوانند به سرعت پیامشان را درک کنند. نشریات چاپی سنتی برای انطباق با خواستههای جدید تلاش میکردند (و میکنند)، اما نشریات آنلاین مبتنی بر علایق خاص در محیط اجتماعی جدید شروع به رشد کردند.
تولد روزنامهنگاری کوله پشتی
شاید مهمترین تغییر بیش از همه برای روزنامهنگاران مدرن، این باشد که اینترنت کار برای چندین نشریه به طور همزمان را آسانتر کرده است. آنها دیگر برای یک روزنامه و به خاطر ایدههای یک تیم تحریریه کار نمیکردند؛ روزنامهنگاران میتوانستند علایق خود را دنبال کنند و داستانهای خود را در هر نشریهای که مناسبتر بود، ارائه دهند. از همین جا روزنامهنگاری کولهپشتی متولد شد. روزنامهنگار کولهپشتی کسی است که باید تمام جنبههای انتشار یک مطلب را خودش انجام دهد. آنها گزارشگر، عکاس، فیلمبردار، تدوینگر و تهیهکننده خودشان هستند.
روزنامهنگار کولهپشتی کسی است که باید تمام جنبههای انتشار یک مطلب را خودش انجام دهد. آنها گزارشگر، عکاس، فیلمبردار، تدوینگر و تهیهکننده خودشان هستند.
بدون دروازهبان روزنامههای سنتی، روزنامهنگار مدرن آزاد است تا روی هر داستانی که او را هیجان زده میکند کار کند و بالاخره رسانهای یافت میشود که با او هم نظر باشد.
در ازای این آزادی معامله این است که آنها باید همهی کارها را خودشان انجام دهند. در عصر رسانههای جدید، انجام همهی کارها توسط خودتان میتواند معنای کمی داشته و به امری معمول تبدیل شده باشد.
رسانههای جدید، منابع خبری و همه چیز دیجیتال
سؤالی که در اینجا مطرح میشود که این تغییرات، برای نحوه مصرف اخبار چه معنایی میتواند داشته باشد؟
به زبان ساده در رسانههای جدید، همه چیز دیجیتال است. زمین بازی رسانههای جدید شامل رسانههای اجتماعی، انتشارات آنلاین با لینکها و موضوعات نظرات، ویدیوها، پلتفرمهای پخش دیجیتال، بازیهای ویدیویی، برنامههای تلفن، بهعلاوه واقعیت مجازی و افزوده است. اساساً هر چیزی که چاپی، رادیویی یا تلویزیونی نباشد رسانه جدید محسوب میشود.
وقتی اشباع گوشیهای هوشمند، تبلتها و سایر دستگاههای تلفن همراه را در نظر میگیرید، منطقی است که رسانهی جدید (New Media) توجه مردم را به خود جلب کند. مردم میتوانند بهجای حضور در خانه برای پخش اخبار شبانه، یا منتظر ماندن تا صبح شنبه برای دریافت روزنامه، زمان و مکان مصرف رسانهها را خود انتخاب کنند. راحتی همراه با میل به اطلاعات خاصتر، تغییر چشمگیری را از رسانه قدیمی به رسانه جدید ایجاد کرد.
در سال ۲۰۱۷ در آمریکا (به عنوان رتبه اول بیشترین بینندگان تلویزیون درجهان)، گزارش شد که میانگین زمان صرف شده برای تماشای تلویزیون بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶، ۱۹ درصد کاهش یافته است. هرچند این آمار در سال ۲۰۲۰ به دلیل شیوع ویروس کرونا به اوج خود رسید اما کاهش میگانگین میزان مشاهده تلویزیون افراد بالغ به دو ساعت و ۳۳ دقیقه در روز در سال ۲۰۲۳ نشان میدهد که این آمار هر روز رو به کاهش است. [i][ii]
روزنامهها نیز در ۱۰ سال گذشته ضربه بزرگی را متحمل شدهاند. درآمد کلی تبلیغات برای روزنامهها یک سوم درآمد قبلی است. در مقابل، در سال ۲۰۱۸، غول رسانههای جدید، نتفلیکس، به با ارزشترین شرکت رسانهای در جهان تبدیل شد و رقیب آنها، Hulu، بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد تبلیغاتی کسب کرد. در حالی که تلویزیون کاملاً نمرده است، با حرکت به سوی آینده، قدرت آن بر مخاطبان همچنان کاهش خواهد یافت.
همهی اینها برای روزنامهنگار مدرن چه معنایی دارد؟ مهمتر از همه، به این معنی است که دسترسی به اطلاعات دیگر یک سویه و غیر مشارکتی نیست. در واقع اسن خواننده است که خواننده دیکته میکند چه کسی باید یک روزنامهنگار قابل اعتماد در نظر گرفته شود. در نسلهای گذشته، روزنامهنگاران فقط به این دلیل که این عنوان را داشتند مورد اعتماد بودند. در عصر رسانههای جدید، یک روزنامهنگار مدرن باید با هر مطلبی، اخلاقی و دقیق خود را ثابت کند؛ دیگر عنوان به تنهایی چیزی را ثابت نمیکند.
شما میتوانید به مرور زمان اعتماد مخاطبان اصلی خود را جلب کنید؛ به خصوص با روایتهای جذاب و قدرتمند. اما هر روزنامهنگار مدرن باید درک کند که مخاطبان این قدرت را دارند که کار شما را بررسی کنند. یک جستجو ساده در گوگل یا گشتن در شبکههای اجتماعی تمام چیزی است که آنها برای اثبات اینکه آیا میتوان به شما اعتماد کرد یا خیر، نیاز دارند. هنگامی که منابع خود را ذکر میکنید و داستانهای خود را پخش میکنید، این را در نظر داشته باشید. اکنون که همه میتوانند روزنامهنگار در نظر گرفته شوند، باید کاری فراتر از میزان ضروری همیشگی برای برجسته کردن خود در میان سر و صدا انجام دهید.
همانطور که ژان فرانسوا فوگل، روزنامه نگار فرانسوی، گفت:
«روزنامه نگاری صدایی بیغرض است. این صدایی نیست که اصرار به خرید چیزی یا رأی دادن به کسی یا رفتاری خاص داشته باشد. این یک صدای مستقل است که نمیتواند به یک انجمن، یک برند یا یک سازمان مرتبط باشد. این یک صدای مسئول است که عقیده خود را در مورد چیزهایی که مربوط به جامعه است بیان میکند. در دنیای روزنامه نگاری دیجیتال، روزنامه نگار فردی است که از دیدگاه اخلاقی صحبت میکند.».
یا به عبارت ما، روزنامهنگار، انسانی است که به دنبال یافتن مسئله در جامعه و تلاش برای حل آن است؛ نه بازیهای سیاسی و جناحی.
در شمارههای بعدی بیشتر در مورد روزنامهنگاری مدرن و راه و روش آن صحبت خواهیم کرد.
---------------------
[i] https://www.statista.com/statistics/۱۸۶۸۳۳/average-television-use-per-person-in-the-us-since-۲۰۰۲/
[ii] https://www.statista.com/statistics/۱۸۶۸۳۳/average-television-use-per-person-in-the-us-since-۲۰۰۲/
برگرفته از مقالات سایت www.rev.com
نظر شما