گزارش شما زمانی ارزشمند می‌شود که روایت داشته باشد. مردم دیگر علاقه ندارند متن‌های خشک و بی‌روح را بخوانند. گزارش خود را با یک روایت، زنده کنید تا خواندنی‌تر شود. برای روایت‌گری، ابزارهای زیادی وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، گزارش ویدیویی است. درباره‌ی اهمیت و مراحل تولید این نوع گزارش، در مقاله‌ی «ویدیو روایت می‌کند ۱» صحبت کردیم.
ویدیو هم می‌تواند شما را به عرش برساند هم به فرش. یک گزارش ویدیویی جذاب، چند برابر یک متن خواندنی، تعداد مخاطبان و اثرگذاری شما را افزایش می‌دهد. به همان اندازه نیز روایت با یک ویدیوی کسل‌کننده، چهره‌ی شما را در ذهن مخاطبان خراب می‌کند. مخاطبان ویدیو، از خوانندگان متن خیلی حساس‌تر هستند، گویی آن‌ها منتظر هستند کمی از کیفیت کارهای خود بکاهید تا شما را ترک کنند. چراکه شما رقبای زیادی دارید. تولید یک گزارش ویدویی جذاب، نیازمند رعایت نکاتی ساده و در عین حال کاربردی است. این نکات به شما کمک می‌کنند تا با آثار خود مخاطبان جدیدی را جذب کنید و مخاطب‌های قبلی خود را نیز حفظ کنید.
صدای مردم باشید!
یکی از اصلی‌ترین کارکردهای رسانه، انعکاس دغدغه‌های مردم است. در همه‌ی سازمان‌های دولتی و اکثر شرکت‌های تجاری، یک بخشی به نام روابط عمومی وجود دارد. روابط عمومی‌ها نظرات مجموعه‌ی خود را منتشر و به اطلاع جامعه می‌رسانند. عده‌ای از مردم نیز با تولید و انتشار محتوا در شبکه‌های اجتماعی، به شهرت رسیدند و صاحب رسانه هستند. آن‌ها نیز می‌توانند حرف‌های خود را به گوش جامعه برسانند. اما مردم عادی، بلندگویی برای بیان دغدغه‌های خود ندارند. به همین خاطر، مهم‌ترین رسالت یک روزنامه‌نگار، انعکاس این دغدغه‌ها به جامعه است.
این مسئله در گزارش‌های ویدیویی، اهمیت دو چندانی پیدا می‌کند. مردم ویدیوهایی را می‌پسندند که حرف دلشان را بزند. اولاً سوژه‌های شما باید درباره‌ی مسائل اصلی مردم باشند. پرداختن به طلاق یک سلبریتی، قطعاً دردی از جامعه دوا نمی‌کند.به سراغ سوژه‌هایی مانند مشکل آب در استان‌های جنوبی بروید که برای مردم حیاتی هستند. ثانیاً مصاحبه‌های مردمی، باید جزء جدایی‌ناپذیر روایت‌های شما باشند. اگر می‌خواهید نکته‌ای را عنوان کنید، به جای این‌که خودتان مستقیماً آن را بگویید، اجازه دهید در گزارش‌تان آن حرف از دهان مردم بیرون بیاید. برای تولید روایت ویدیویی، از مردم مختلف در جاهای گوناگون مصاحبه بگیرید و آن‌ها را با توجه به هدفی که از گزارش‌تان دارید گزینش کنید. در این صورت اثرگذاری روایت شما بیش‌تر خواهد شد.
متن؛ الهام‌بخش ویدیو
اگر سوژه‌ای پیدا کردید و خواستید داستان آن را با گزارش ویدیویی روایت کنید، قبل از هر کاری به سراغ خبرگزاری‌ها بروید و گزارش‌های مکتوب مرتبط با آن را مطالعه کنید. شما می‌توانید از سناریوی روایت آن‌ها برای گزارش خود الهام بگیرید. هم‌چنین آن‌ها در متن خود به مستنداتی درباره‌ی سوژه اشاره می‌کنند که استفاده از آن‌ها به شما برای غنی شدن گزارش‌تان کمک می‌کند. متن برای نشان دادن برخی از مستنداتی که به آن‌ها اشاره می‌کند، ناتوان است. شما باید این سندها را در ویدیوی خود روایت کنید. برای مثال گزارشی که درباره‌ی خشک شدن دریاچه‌ی ارومیه، خیلی از آثار این خشکی را نمی‌تواند به خوبی توصیف کند. نشان دادن این مستندات، می‌تواند بخش جذابی از گزارش شما باشند.
شما وقتی وارد عرصه‌ی گزارش ویدیویی می‌شوید، اگر به درستی کار کنید، مخاطبانی پیدا می‌کنید که همیشه منتظر روایت جدید شما هستند. گاهی اوقات سوژه‌ای برای تولید گزارش پیدا نمی‌کنید. در این صورت نیز بررسی خبرگزاری‌ها می‌تواند برای شما راهگشا باشد. موضوعاتی را پیدا کنید که تازه باشند و اکثر خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها در تیترهای اصلی و سرمقاله‌های خود به آن پرداخته‌اند. مطالعه‌ی روزانه‌ی گزارش‌ها و یادداشت‌های خوب، فقط به درد نویسندگان نمی‌خورد، بلکه برای گزارشگران ویدیویی نیز لازم است. این متن‌ها به شما برای جذاب‌تر شدن قلم، توسعه دادن یک گزارش و هم‌چنین سوژه‌یابی کمک خواهند کرد.
باء بسم الله
مخاطب وقتی ویدیوی شما را پخش می‌کند، به شما سه الی هفت ثانیه فرصت می‌دهد. شما باید از این فرصت استفاده کنید تا او را اقناع کنید که تا پایان روایت همراه شما بماند. در غیر این صورت به راحتی ویدیوی شما را قطع می‌کند. شروع روایت، یکی از مهم‌ترین قسمت‌های یک گزارش ویدیویی است. سه روش برای شروع گزارش وجود دارد. آغاز می‌تواند پخش یک تصویر همراه با صحبت‌های شما به عنوان زیرصدا باشد هم می‌تواند شامل یک تصویر یا صحبت شما به تنهایی باشد. این سه روش نسبت به یکدیگر الویتی ندارند و با توجه نوع سوژه و سناریوی شما انتخاب می‌شوند.
نکته مهم در شروع، جذابیت است. برای جذابیت این قسمت باید احساس کنجکاوی، تعجب یا ترس را در مخاطب برانگیزید. زیر سوال بردن یک مفهوم که اکثریت جامعه آن را باور کرده‌اند مانند رد سفر آرمسترانگ آمریکایی به ماه، مخاطب را کنجکاو می‌کند تا دلایل شما را بشنود. نمایش حقایقی که غیرعادی به نظر می‌آیند مانند رقم عجیب و غریب اختلاس یک مدیر دولتی، مخاطب را متعجب می‌کند. او تا پایان روایت همراه شما می شود تا از داستان سر دربیاورد. هم‌چنین بیان آثار مخرب یک حادثه بر زندگی افراد یا جامعه مانند اثر حذف ارز ترجیحی بر قیمت کالاها نیز باعث ترس بیننده می‌شود. او به دنبال این است که با آثار این حادثه و راهکارهای پیش‌گیری و مقابله با آن آشنا شود تا کم‌تر آسیب ببیند. در گزارش ویدیویی، هیچ چیز مهم‌تر از شروع نیست. شما هرچقدر که سوژه‌ی جذابی داشته باشید و داستانی پرکشش را روایت کنید، اگر گزارش را خوب شروع نکنید، اصلا دیده نخواهید شد.
ویدیو؛ ابزار ارزشمند روایت
مردم همیشه به شنیدن قصه علاقه دارند به ویژه در ایران که این تمایل سابقه‌ی تاریخی دارد. هرچه روزنامه‌نگار برای بیان مفاهیم به سراغ روایت برود، تعداد مخاطبان و اثرگذاری بیش‌تری خواهد داشت. یکی از ابزارهای مفید برای روایت، گزارش ویدیویی است.
جذاب کردن این نوع گزارش، مستلزم به کارگیری راهکارهایی است. شما باید سوژه‌ای را انتخاب کنید که مردم هر روز درگیر آن هستند و مصاحبه‌های مردمی را در دل گزارش خود بگنجانید تا مخاطب با شما احساس صمیمت بیش‌تری کند. هم‌چنین باید دنبال‌کننده‌ی گزارش‌ها و یادداشت‌های مکتوب باشید تا از آن‌ها برای روایت خود الهام بگیرید. شروع جذاب، برای دیده شدن هر محصول رسانه‌ای، مفید است و برای گزارش ویدیویی با توجه به بی‌حوصله شدن مردم در عصر حاضر، لازم و ضروری است. با برانگیختن احساسات مخاطب در آغاز روایت او را مجاب کنید که ویدیوی شما را تا انتها ببیند. راهکارهای دیگری نیز برای تولید گزارش ویدیویی خوب وجود دارد که در آینده به آن‌ها خواهیم پرداخت.