صحت‌سنجی تصاویر تکنیک و فرایندی است که طی آن می‌توانید اخبار دست اول را صادقانه به مخاطبین ارائه کنید. زمانی که رسانه‌ی خبری برای پخش اخبار دست اول عجله کند و فرایند صحت‌سنجی را به درستی انجام ندهد باعث دروغ‌پراکنی و گسترش شایعه در فضای رسانه می‌شود. در متن‌های گذشته ما راجع به نحوه‌ی صحت‌سنجی تصاویر و تکنیک‌های مربوط به آن به صورت کامل صحبت کردیم. در صحت‌سنجی تصاویر باید چهار مورد به دقت مورد بررسی قرار بگیرد:
- نویسنده/ ایجاد کننده تصاویر را پیدا کنید
- مکان، تاریخ و زمان تقریبی عکس را تایید کنید
- تایید کنید که توضیح تصویر همان چیزی است که نشان میدهد
- برای استفاده از تصویر، از ثبت‌کننده‌ی آن اجازه بگیرید.
توجه داشته باشید که طی کردن صحیح فرایند صحت‌سنجی تصاویر نشان میدهد که شما و سازمان خبری شما تا چه اندازه حرفه‌ای و قابل اعتماد هستید.
در این متن ما به بررسی تجربه دو خبرنگار از صحت سنجی تصاویر پرداخته‌ایم.
توپ ساحلی عجیب در طوفان
نوشته‌ی: Philippa Law
در اکتبر سال 2013، طوفان و باران شدید باعث جاری شدن سیل و قطع برق در جنوب بریتانیا شد. این رویداد افراد زیادی را تحت تأثیر قرار داد، برای همین برای غنی‌تر و بهتر کردن پوشش اخبار The Guardian از خوانندگان خود خواستیم تا عکس‌ها، ویدئوها و داستان‌های خود از این واقعه را از طریق پلتفرم خود خبرگزاری برایمان به اشتراک بگذارند.
درمیان محتواهایی که دریافت کردیم، عکسی عجیب از یک توپ ساحلی رنگارنگ و غول‌پیکر بود در خیابان Old Street لندن که ارتفاعی حداقل دو برابر ارتفاع یک اتوبوس دوطبقه داشت. این تصویر از آن تصاویری بود که با دیدن آن بلافاصله به خودمان گفتیم: «آیا این یک خبر خوب است یا یک تصویر جعلی است؟» ما آگاه بودیم که ممکن است این تصویر جعلی باشد!
ما ابتدا عکس ارسال شده توسط کاربر را به وسیله‌ی جستجوی عکس معکوس Google و بعد بوسیله‌ی TinEye تصویر را مورد بررسی قرار دادیم تا مطمئن شویم تصویر از وب‌سایت دیگری کپی نشده باشد. کاربران اغلب سعی میکنند با ارسال تصاویری که در سایت‌های خبری دیگر منتشر شده است یا در توییتر و فیسبوک به اشتراک گذاشته شده است، یک رویداد خبری را به ما نشان دهند تا ما هم آن را منتشر کنیم. بنابراین جستجوی معکوس تصویر همیشه اولین اقدامی است که انجام می‌دهیم. در مورد این عکس عجیب، در گوگل هیچ تصویری پیدا نکردیم- که نشان می‌داد عکس اصلی یا بسیار جدید است و هیچ سازمان خبری دیگری آن را دریافت نکرده است- البته هنوز! محتواهای خوب و جالب به سرعت منتشر می‌شوند.
در این شرایط مهم‌ترین ابزار ما، گفتگوی مستقیم با کاربر است. هرکسی که در GuardianWitness محتوای خود را بارگذاری می‌کند باید یک آدرس ایمیل هم وارد کند. البته هیچ تضمینی وجود ندارد که کاربر یک آدرس ایمیل واقعی ثبت کند. بنابراین ما به کاربر مورد نظر ایمیل زدیم تا سعی کنیم با او تماس برقرار کنیم و در این مدت که منتظر پاسخ او بودیم فرایند بررسی تصویر را ادامه دادیم.
معمولاً ما با مقایسه تصویر در Google Street View می‌توانیم بررسی کنیم که عکس کجا گرفته شده است. اما از آنجایی که تیم ما با منطقه Old Street آشنا بود، ما منظره عکس را تشخیص دادیم و تقریباً مطمئن بودیم که تصویر در آنجا گرفته شده است.
با اینکه ما منطقه را می‌شناختیم اما به یاد نداشتیم که این توپ ساحلی غول‌پیکر را دیده باشیم؛ بنابراین ما به دنبال شواهد بیشتر جستجو در اینترنت را ادامه دادیم. متوجه شدیم که توپ ساحلی بزرگی قبلا بالای ساختمانی در نزدیکی این خیابان وجود داشته است. یافتن این سرنخ به این معنی بود که تصویر بسیار کمتر از آنچه در ابتدا تصور می‌شد یک تصویر جعلی است. ما آن روز صبح توییتر را برای اشاره به توپ ساحلی بررسی کردیم و متوجه شدیم در آن ساعت کاربران دیگری هم این توپ را مشاهده کرده‌اند. جستجوی ما ادامه داشت تا درنهایت توانستیم تصویری پیدا کنیم که افرادی در حال تخلیه توپ ساحلی هستند.
درنهایت کاربر با ما تماس گرفت و تأیید کرد که تصویر را خودش گرفته است. پس از انجام تمام این مراحل بسیار خوشحال شدیم که توانستیم یک داستان جالب را از آن روز روایت کنیم. تصویری جذاب از یک توپ ساحلی فراری در زیر باران توسط گاردین منتشر شد و به طور گسترده در شبکه‌های مجازی به اشتراک گذاشته شد.
کوسه‌ای در سطح شهر
نوشته‌ی: Tom Phillips
زمانی که طوفان سندی -Sandy- به نیویورک و نیوجرسی رسید، یک وبلاگ به نام «Is Twitter Wrong?» -آیا محتوای توییتر اشتباه است؟- راه‌اندازی کردم تا در آن صحت تصاویر منتشر شده در توییتر را مورد بررسی قرار دهم. هنگامی که یک فاجعه طبیعی بزرگ در منطقه‌ای پرجمعیت اتفاق می‌افتد تعداد کاربران زیادی در رسانه‌های اجتماعی شروع به تولید محتوا میکنند و تعداد زیادی عکس بارگذاری می‌شود که می‌توان آن‌ها را به دقت مورد بررسی قرار داد. این مسئله به سرعت در دستور کار تحریریه ما قرار گرفت. یک تصویر بسیار خاص به دست ما رسید از کوسه ای که ظاهرا در حال شنا کردن در خیابان سیل‌زده نیوجرسی بود. من با Alexis Madrigal از The Atlantic همکاری کردم تا تصویر را تأیید کنم. نکته‌ای که راجع به عکس‌ها وجود داشت این بود که آنقدر عجیب بودند که شما را مشکوک می‌کردند که با یک عکس جعلی طرف هستید اما به آن اندازه هم غیرقابل قبول نبودند که بخواهیم آن‌ها را رد کنیم. در پایان به این نتیجه رسیدیم که نمی‌توانیم این عکس را بصورت کلی رد کنیم.
بسیاری از تصاویر را از طریق جستجوی معکوس گوگل طی چندثانیه رد کردیم. اما اگر فردی قصد فریب شما را داشته باشد جستجوی معکوس گوگل به این سرعت کار نمی‌کند و فرایندی که باید طی کنید بسیار طولانی‌تر می‌شود! گاهی اوقات هیچ راهی جز راه وقت‌گیرِ ردیابی انتشار تصویر از طریق رسانه‌های اجتماعی برای کشف تصویر اصلی ندارید. باید از طریق Google Street view مکان تصویر را شناسایی کنید. در Google Image یک کلمه‌ی خاص را آنقدر جستجو کنید تا بتوانید منبع احتمالی تصویر را شناسایی کنید. در این مورد استفاده از Google Image به ما کمک کرد. ما توانستیم تصویر دقیقی از باله یک کوسه را پیدا کنیم که نشان می‌داد تصویر از طریق PhotoShop تغییر داده شده‌است. اما باز هم شک کردیم و نمی‌توانستیم بصورت قطعی بگوییم تصویر جعلی است.
تلاش ما برای پیدا کردن فردی که تصویر را گرفته است مدام به سنگ می‌خورد. با هرکس که صحبت می‌کردیم به صورت مبهم می‌گفت تصویر را از فیسبوک برداشته است. ما درنهایت صفحه فیسبوک را از طریق یک توییت پیدا کردیم و متوجه شدیم برای یک سایت خبری است و به این شکل به سمت منبع اصلی هدایت شدیم. اما حتی این کار هم نتوانست به ما کمک زیادی کند و این شخص در پاسخ به دوستان خود اصرار داشت که تصویر کوسه واقعی است (درواقع بیشتر به نظر می‌رسید که او قصد داشت با حلقه دوستان خود شوخی کند و سربه‌سر آن‌ها بگذارد، نه اینکه کل اینترنت را فریب دهد!)
ما دیگر مطمئن شدیم که تصویر کوسه جعلی است. این تصویر کوسه‌ای بود که برای این تصویر استفاده شده بود:
این درسی بود که طوفان سندی برای ما خبرنگاران داشت. به ویژه در موقعیت‌هایی که یک خبر درحال گسترش است، راستی‌آزمایی فرایند طولانی‌تری دارد. باید تمام تلاش خود را بکنید و درنهایت می‌توانید میزان خطای احتمالی تصویر را برای خوانندگان شرح دهید تا مطمئن شوند تصویر تا جای ممکن مورد بررسی قرار گرفته است.