برای یک دانشجوی روزنامه‌نگاری و ارتباطات و یا کسی که می‌خواهد این حرفه را به عنوان بخشی از مسیر آینده خود انتخاب کند، دانستن آنچه در دنیای رسانه و روزنامه‌نگاری امروز اتفاق می‌افتد بسیار مهم است. اطلاعات در مورد آخرین روند در رسانه‌های جمعی و تأثیر تکنولوژی به شما کمک می‌کند تا مهارت‌های مورد نیاز برای موفقیت در حرفه مورد نظر خود را درک کنید.
در این نوشتار ما آخرین روندهای صنعت در روزنامه‌نگاری و رسانه در عصر فناوری و در سطح روزنامه‌نگاری جهانی را در چندین بخش، البته به صورت خلاصه بیان خواهیم کرد تا نگاه روشن‌تری به مسیر آینده خود داشته باشید.
۱. پلتفرم‌های متعدد
هر مؤسسه رسانه‌ای را که مشاهده کنید، خواهید دید که اکثر آنها هم در فضای وب مطالب خود را منتشر می‌کنند و هم به صورت جدی در پلتفرم‌های دیگری همچون توییتر، ایسنتاگرام و سایر رسانه‌های اجتماعی مشغول فعالیت هستند. حتی روزنامه‌ها هم تبلیغات خودر را در فضای وب و کانال‌های پلتفرم‌ها منتشر می‌کنند.
این بدان معناست که شرکت‌های رسانه‌ای معاصر محتوا را در چندین پلتفرم تولید می‌کنند و از فضای تک پلتفرمی به طور کامل جدا شده‌اند. این موضوع دقیقاً بر اساس مقتضیات همین زمانه است؛ اکثر ما از در طول روز از چندین دستگاه به طور همزمان استفاده می‌کنیم، مانند تماشای تلویزیون و مرور تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها یا لپ‌تاپ‌ها. افراد در حال حرکت در مترو، اتوبوس و در هر جای دیگر دیگر محتوا را مرور می‌کنند. محتوا هم بر اساس این مخاطب و برای انتشار در نسخه‌های چاپی، وب، تلویزیون و سایر بسترها ساخته می‌شود.
۲. روزنامه‌نگاری با سرعت جت
رقابت در عرصه روزنامه‌نگاری برای پوشش یک رویداد و انتشار یا پخش آن، در سال های اخیر بیش از هر زمان دیگری شدت گرفته است. با عمیق شدن پدیده جهانی شدن و شهرنشینی بیشتر، رقابت شدیدتری جلب توجه مردم و در نتیحجه آن کسب درآمد بیشتر وجود خواهد داشت.
دلیل آن هم وجود صدها کانال تلویزیونی و پلتفرم‌های رادیویی، هجوم آژانس‌های خبری بین المللی، رسانه‌های دیجیتال و رسانه های چاپی و حتی فرد رسانه‌ها در شبکه‌های اجتماعی است. مبارزه آنها بر سر به دست آوردن حداکثر خوانندگان یا بینندگان برای جذب تبلیغ‌کنندگان و حامیان بیشتر هر روز شدت بیشتری خواهد گرفت.
۳. کانال‌های خبر آنلاین مبتنی بر خرید اشتراک
بیایید برای این مبحث از کشور دوست و تقریباً همسایه خودمان مثال بزنیم. شکر گوپتا، روزنامه‌نگار و نویسنده مشهور هندی، در حال حاضر نشریه «چاپ» خود را در کانال‌های یوتیوب و فیس‌بوک اداره می‌کند. او مؤسس و سردبیر نشریه The Print است. برخا دات، خبرنگار هندی، کانال خبری دیجیتال MoJo Story خود را اداره می‌کند. او با NDTV و Tiranga TV در این کشور مرتبط بود. جالب است بدانید، او گزارشگر نامزد جایزه امی و ستون‌نویس واشنگتن پست است.
این افراد، از معدود روزنامه‌نگاران بسیار ماهر در هند هستند که دفاتر مجلل خود را ترک کردند و سفر خود را بر روی پلتفرم‌های دیجیتالی آغاز کردند. آنها روندی را آغاز کرده‌اند که در حال تبدیل شدن به یکی از جایگزین‌های قابل اعتماد برای مصرف اخبار و اطلاعات در هر زمان، به خصوص در میان جوان‌های نسل گوشی‌های هوشمند است.
کانال‌های دیجیتال مبتنی بر خرید اشتراک یا دنبال کردن، فرصت‌های شغلی جدیدی را برای دانشجویان ارتباطات و روزنامه‌نگاری باز کرده‌اند. اتفاقی که در کشور ما هم سرعت گرفته است.
تلویزیون‌های اینترنتی را هم می‌توان نوع دیگری از این بسترها تعریف کرد. بسیاری از رسانه‌های امروز به پخش زنده‌های اینترنتی روی آورده‌اند و در رسانه‌های جهانی درآمد قابل توجهی از این نوع از مدل انتشار خبر کسب کرده‌اند.
۴. برتری رسانه های اجتماعی
اخبار همانند آتشی در میان انبار مملو از کاه، به سرعت در شبکه های اجتماعی پخش می‌شود. فقط چند دقیقه طول می‌کشد تا یک رویداد/حادثه در کانال‌های رسانه‌های اجتماعی به شکلی ویروسی منتقل شود. شرکت‌های رسانه‌ای هم از رسانه‌های اجتماعی برای اهداف مختلفی از جمله ارسال تیزر برای نمایش‌ها، اخبار فوری، تبلیغات و موارد دیگر استفاده می‌کنند.
با این حال، بسته به نحوه استفاده شما از این کانال‌ها، رسانه‌های اجتماعی می‌توانند به یک موهبت یا ضرر جدی بدل شوند. در اینجا نقش روزنامه‌نگاری مسئولانه بسیار مهم خواهد بود. عناصر ضد اجتماعی می‌توانند از رسانه های اجتماعی برای گسترش نفرت، جنایت و موارد دیگر از طریق اخبار جعلی و کلیپ ها یا اخبار تحریک آمیز استفاده کنند. استفاده مسئولانه و اخلاقی از این کانال‌ها اول از همه بر عهده شرکت‌های رسانه‌ای و در وهله بعد حکمرانی رسانه حاکم بر کشور توسط دولت‌هاست.
۵. فرد رسانه‌ها و اینفلوئنسرها (واسطه‌های انتشار اخبار)
ارتباطات و اخبار قبل از رسیدن به روزنامه‌ها، کانال‌های تلویزیونی و سایر رسانه‌های جمعی، ابتدا تحت تأثیر روابط‌عمومی‌ها و سلبریتی‌ها قرار می‌گیرند. بسیاری از اخبار دیگر توسط یک رسانه منتشر نمی‌شود بلکه افراد با صفحات شخصی خود آنها را به اشتراک می‌گذارند؛ در میان روابط‌عمومی‌ها هم به افزایش این روند کمک کرده‌اند و در بسیاری موارد فرد رسانه‌های مشهور را برای انتشار اخبار خود انتخاب می‌کنند. این یک روند نوظهور قابل توجه است که در سال‌های اخیر فضای رسانه با آن مواجه شده است.
۶. نیاز اتاق‌های خبر به افراد ماهر و حرفه‌ای
اتاق‌های خبر و خبرگزاری‌های معاصر بسیار آشفته‌تر از همیشه هستند. اعلامیه‌های مطبوعاتی، اخبار فوری، فشار برای چاپ یا پخش اول آن و غیره، فشار زیادی بر روزنامه‌نگاران و متخصصان رسانه‌ای وارد می‌کند. بنابراین، صنعت رسانه مدرن به متخصصان ماهر با توانایی‌های بروز نیاز دارند تا بتوانند به راحتی اخبار اولویت‌دار را فهرست و به درستی منتشر کنند. شما باید پس از ارزیابی تمام جوانب مثبت و منفی یک خبر فوری یا اعلامیه خاص، یک تصمیم گیرنده سریع و فعال باشید.