مأموران قانون قرار است به خاطر حفظ نظم و امنیت دست به اسلحه ببرند و با مجرمان خطرناک برخورد کنند. قانون به آن ها اجازه داده است در موارد خاصی از اسلحه برای متوقف ساختن مجرمین استفاده کنند. اما گاهی اوقات خود این مأموران قانون قانون شکنی می‌کنند و مجرم می‌شوند. یکی از این موارد شلیک به افرادی است که نباید به سمت‌شان شلیک شود.
این موضوع در ایالات متحده آمریکا به یک چالش بزرگ و اساسی تبدیل شده است چرا که آمار کسانی که در تعقیب و گریز پلیس کشته شده‌اند، بالاست. موضوع عجیب‌تر این است که تعداد قابل توجهی از این افراد یا در حال فرار بوده‌اند و هیچگونه تهدیدی برای نیروهای پلیس محسوب نمی‌شده‌اند یا اصلاً مسلح نبوده‌اند. تا چند سال قبل قوانین پلیس ایالات متحده به آن‌ها اجازه می داد هنگام تعقیب متهمین به آن‌ها شلیک کنند اما اکنون این قانون سختگیرانه‌تر شده است و شلیک به سمت یک نفر تنها برای متوقف کردن او و جلوگیری از فرارش، پذیرفته نیست. طبق قوانین جدید، یکی از مواقعی که نیروهای پلیس، کلانترها و معاونانشان حق تیراندازی دارند، زمانی است که بخواهند از خود دفاع کنند.
در این مقاله، با یک کار رسانه‌ای حرفه‌ای و مهم آشنا می‌شویم که توانست تأثیری جدی بر این موضوع در ایالات متحده آمریکا بگذارد و باعث شد، روند ثبت وقایع درگیری پلیس و متهمین در پایگاه داده پلیس فدرال تغییر اساسی کند و بیش از پیش جدی گرفته شود. همچنین با ارائه آماری شگفت انگیز و دقیق، نمایی کلی از وضعیت درگیری پلیس و شهروندان پیش چشم مسئولین گذاشت.
یک سیاهپوست دیگر
در آگوست ۲۰۱۴ یک نوجوان سیاهپوست به نام مایکل براون در شهر فرگوسن ایالت میزوری، با شلیک پلیس کشته شد. مایکل براون ۱۸ ساله سوء سابقه قضایی نداشت و هنگام درگیری هم مسلح نبود، اما پلیس سفیدپوست ۶ بار به سمت او شلیک کرده بود. با بررسی‌های بعدی مشخص شد پلیس نباید در این برخورد، شلیک می‌کرد. این اقدام باعث شد بسیاری از شهروندان شهر فرگوسن انگیزه‌های نژادپرستانه را در تیراندازی پلیس، دخیل بدانند.
مردم نسبت به موضوع نژادپرستی و برخورد خشن پلیس با سیاه‌پوستان اعتراض داشتند و مرگ مایکل براون خشم آن‌ها را برانگیخت. اهالی فرگوسن به خیابان‌ها آمدند و اعتراضات به خشونت کشیده شد. تا یک هفته، اخبار مربوط به مایکل براون، شلیک پلیس سفیدپوست به او و نارآرامی‌های شهر فرگوسن تمام رسانه‌ها را اشغال کرده بود. این حادثه بار دیگر این سؤال را پیش کشید که هرساله چند پلیس بدون رعایت ضوابط، به متهمین و افرادی که تعقیبشان می‌کنند، شلیک می‌کنند؟ چند نفر کشته می‌شوند؟ آمار سفیدپوستان و سیاه‌پوستانی که با تیراندازی اشتباه پلیس کشته می‌شوند چقدر با هم تفاوت دارد؟ تمام این سؤالات دوباره پیش کشیده شدند اما عجیب این بود که آمار دقیقی در این باره وجود نداشت!
پلیس فدرال ایالات متحده آمریکا یا همان اف.بی.آی (FBI) نیروهای پلیس را ملزم نمی کرد که تمام درگیری ها را در پایگاه داده ملی ثبت کنند. برای همین آمار دقیقی وجود نداشت تا بتوان از میان آن‌ها وضعیت اشتباهات پلیس در شلیک به شهروندان را متوجه شد و فهمید چند نفر از قربانیان سیاهپوست هستند.
روزنامه‌نگاران واشنگتن پست تحقیقات را آغاز می‌کنند
بعد از این ماجرا بود که روزنامه‌نگاران واشنگتن پست تحقیقات خود را درباره آمار شلیک‌های پلیس آغاز کردند. آن‌ها شروع به جمع آوری اطلاعات و داده‌های مختلف درباره شلیک‌های پلیس به شهروندان کردند و در طول یک سال، تمام وقایعی که منجر به شلیک به شهروندان شده بود را ثبت کردند. محل جمع‌آوری این داده‌ها منابع مختلفی بود؛ از خود نیروهای پلیس گرفته تا اخبار حوادث گزارش‌های دادگاه‌ها و ... آن‌ها این اطلاعات را با جزئیات زیادی ثبت کردند مثلاً مشخص کردند که نژاد قربانی چه بوده، آیا او مسلّح بوده است یا نه و... همچنین جزئیات مهمی را ثبت کردند که در رسیدن به جواب نهایی بسیار مهم بود؛ اینکه آیا قربانی پیش از مرگ، نیروی پلیس را تهدید کرده است یا تهدیدی برای او محسوب می‌شده است یا خیر.
یافته‌های تکان‌دهنده
اطلاعاتی که آن‌ها جمع‌آوری می‌کردند نشان داد تا پایان سال ۲۰۱۵، آمار قربانیانی که با شلیک پلیس کشته شده بودند، از ۱۰۰۰ نفر فراتر رفته است. این آمار دو برابر آماری بود که FBI برای یک سال ثبت کرده بود. این یافته‌ها نشان داد، اگرچه تعداد سیاه‌پوستان غیرمسلّحی که کشته شده بودند کم بود اما تعداد این افراد هفت برابر بیشتر از سفیدپوستان غیرمسلّح کشته شده بود. بیشتر کشته شدگان افراد سفیدپوستی بودند که مسلح بودند و به مردم حمله کرده یا اقدام به تهدید آن ها کرده بودند.
موضوع دیگری که گزارش واشنگتن پست روشن کرد این بود که اگرچه شهروندان و مردم آمریکا نسبت به پلیس‌هایی که با تیراندازی اقدام به کشتن شهروندان کرده بودند احساس خوبی نداشتند و از آن‌ها انتقاد می‌کردند، اما خود این نیروهای پلیس طوری رفتار می‌کردند که گویی اقدامی قهرمانانه انجام داده‌اند. از بین تمام تیراندازی‌های منجر به مرگ که در سال ۲۰۰۵ رخ داده بود، بیش از سه چهارم نیروهای پلیس که تیراندازی کرده بودند، سفیدپوست بودند و دو سوم قربانیان جزء اقلیت‌ها بودند. در پرونده‌هایی که محققین واشنگتن پست با کمک دادستان‌ها و پزشکی قانونی، بررسی کردند، تعداد قابل توجهی از مظنونان غیرمسلح از پشت تیر خورده بودند!
این گزارش‌ها نشان داد در آموزش نیروهای پلیس خلاء بسیاری وجود دارد. برای مثال طبق آمار، یک چهارم افرادی که کشته شده بودند سابقه خودکشی یا سابقه بیماری روانی داشتند اما پلیس‌ها نحوه تعامل با چنین افرادی را بلد نبودند و درگیری به خشونت کشیده می‌شد. موضوع نگران کننده بعدی این بود که نیروهای پلیسی که اقدام به شلیک اشتباه کرده بودند به ندرت محکوم می‌شدند و اگر هم محکوم می‌شدند، در مجازاتشان تخفیف داده می‌شد. این موضوع باعث می‌شد شهروندان مدعی باشند عدالت درباره آن ها اجرا نشده است. واشنگتن پست رسماً نتیجه می‌گیرد که قضات دوست ندارند با محکوم کردن نیروهای پلیس خودشان را بدنام کنند و معمولاً دیدگاهشان درباره پلیس‌ها این است که آن‌ها مجریان قانون و بازوهای حفظ امنیت هستند پس باید با آنان مماشات کرد.
این مسئله وقتی جدی‌تر می‌شد که آمار و اطلاعات واشنگتن پست نشان می‌داد بیش از ۴۰ افسرپلیس که در سال ۲۰۱۵ با تیراندازی باعث کشته شدن شهروندان شده بودند، قبلاً هم سابقه شلیک مرگبار و کشتن مظنونان را داشته‌اند.
ثمرات یک گزارش
این گزارش نشان می داد تعداد کسانی که به دست پلیس کشته می‌شوند عدد قابل توجهی است و الگوهایی از نژادپرستی و خشونت علیه سیاه‌پوستان را می‌توان در آن‌ها یافت. همین موضوع بار دیگر توجه رسانه‌ها و فعالان حقوق بشر و همچنین مخالفان نژادپرستی را به واکنش و صحبت درباره این موضوع واداشت. مدتی بعد نیز روزنامه گاردین مطلب تحقیقی دیگری منتشر کرد که به نوعی تکمیل کننده کار واشنگتن پست بود. این گزارش به آمار تلفات رویارویی شهروندان با نیروهای پلیس پرداخته بود اما فقط به مقتولان در حین انجام وظیفه توجه نشده بود بلکه حتی مواردی را هم ثبت کرده بود که در آن‌ها، نیروی پلیس خارج از زمان کاری و مأموریت خود اقدام به شلیک به شهروندان کرده بود.
جیمز بی کومی [۱] رئیس اف.بی.آی این نتایج را باعث شرمساری دانست و از نیروهایش خواست سازوکار بهتری برای ثبت وقایع در پیش گیرند. او گفت: «قابل قبول نیست که روزنامه واشنگتن پست یا روزنامه گاردین از بریتانیا تبدیل به منبع اصلی اطلاعات درباره خشونت‌های بین شهروندان و نیروهای پلیس شوند». در دسامبر همان سال FBI اعلام کرد، قصد دارد سامانه ثبت وقایع را تغییر دهد و این کار را در صدر اولویت های خودش قرار داده است. کارکنان واشنگتن پست که یک سال تمام را به ثبت گزارش شلیک‌های مرگبار نیروهای پلیس و قتل شهروندان اختصاص داده بودند و این گزارش‌ها را با جزئیات دقیق دسته بندی کرده بودند در سال ۲۰۱۶ برنده جایزه پولیتزر در بخش گزارش خبری ملی شدند.
دلیل این انتخاب این بود که واشنگتن پست به موضوعی پرداخته بود که هم ابعاد انسانی داشت و به حقوق شهروندان و اقلیت‌ها مربوط می شد و هم توانسته بود تأثیری مهم بر سازوکارهای اف.بی.آی داشته باشد. این هم نمونه‌ای دیگر بود از قدرت کار روزنامه‌نگاران و همچنین سودمندی رسانه‌های آزاد. اگر در این واقعه، واشنگتن پست از تحقیق درباره شلیک‌های مرگبار پلیس منع می‌شد یا به او اجازه انتشار گزارش را نمی‌دادند، معلوم نبود این روند به کجا می‌انجامید و چند نفر دیگر قربانیان حملات ناشیانه یا نژادپرستانه پلیس آمریکا می‌شدند.
اما با تحقیقات دقیق و انتشار این گزارش، پلیس فدرال ایالات متحده توانست خودش را اصلاح کند و بخشی از سیستم ثبت وقایع را بهبود ببخشید. همچنین باعث شد نیروهای پلیس در درگیری با مظنونین با احتیاط بیشتری عمل کنند چرا که جامعه از آنان چنین انتظاری داشت و رسانه ها هر حرکتی را جدی می گرفتند.
[۱] James B. Comey
نظر شما