بحران روزنامه‌نگاری ناشی از مبارزات رسانه‌های خبری سنتی برای رویارویی با انقلاب دیجیتال، طی سال‌ها به خوبی حس شده است. اما سازمان‌های خبری اکنون با تغییرات اساسی‌تری مواجه هستند که توسط نسل‌هایی که با رسانه‌های دیجیتال مختلف بزرگ شده‌اند و تقریباً به طور کامل به آن‌ها تکیه کرده‌اند، هدایت می‌شود.
داده‌های منتشر شده در گزارش خبری دیجیتالی موسسه رویترز در سال 2023، شتابی را در تغییرات ساختاری به سمت محیط‌های دیجیتال، موبایل و پلتفرمهای رسانه‌ای بیشتر نشان می‌دهد. اینجاست که در فضای جهانی، محتوای خبری از طریق رسانه‌های اجتماعی و در حال حاضر، به‌طور فزاینده‌ای از طریق پلتفرمهای ویدیویی مانند اینستاگرام و TikTok ارائه می‌شود؛ نه از طریق روزنامه‌ها و تلویزیون، آنچه برای نسل جدیدی از مصرف‌کنندگان رسانه‌ها، شبیه رسانه‌های رسمی‌تر و خفه‌کننده‌تر رسانه‌های «میراث» تلقی می‌شود.
نه تنها مصرف اخبار تلویزیونی سنتی و قالب‌های چاپی با سرعتی بی‌امان کاهش می‌یابد، بلکه وب‌سایت‌های آنلاین نیز علی‌رغم زمان پرفراز و نشیبی که در آن زندگی می‌کنیم، در تلاش برای جذب کاربران خبری هستند.
یکی از معیارهای این تغییر، سؤالی است که درباره بسترهای کلیدی که مردم برای دسترسی به اخبار استفاده می‌کنند، می‌پرسیم. با استفاده از داده‌های متوسط از تمام 46 کشور مورد بررسی در گزارش سالانه رویترز، متوجه شدیم که افراد بیشتری هر سال رسانه‌های اجتماعی را انتخاب می‌کنند، که عمدتاً به قیمت کنار رفتن دسترسی مستقیم از طریق وب‌سایت یا برنامه خبری سنتی است. دسترسی از طریق جستجو و سایر جمع‌آورنده‌ها نیز در طول زمان کمی افزایش یافته است.
استفاده از وب سایت ها/برنامه های خبری در مقابل رسانه های اجتماعی برای دسترسی به اخبار:
این آمارها میانگین هستند و ذکر این نکته مهم است که ارتباط مستقیم در برخی بازارها بویژه در شمال اروپا، جایی که علاقه شدید به اخبار و اعتماد نسبتاً بالایی وجود دارد، همچنان قوی است. اما در جاهای دیگر، به ویژه در بخش‌هایی از آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا، رسانه‌های اجتماعی یا سایر تجمیع‌کننده‌ها به مراتب مهم‌ترین بسترها برای دریافت اخبار هستند که برندهای خبری را برای ترافیک بیشتر به پلتفرمهای شخص ثالث وابسته می‌کنند.
تفاوت نسل، تفاوت سکو (پلتفرم)
تفاوت‌های نسلی نیز بخش بزرگی از داستان است. تقریباً در هر کشوری متوجه می‌شویم که کاربران جوان کمتر به صورت مستقیم به یک سایت خبری یا برنامه مراجعه می‌کنند و بیشتر از رسانه‌های اجتماعی یا سایر واسطه‌ها بهره می‌گیرند.
نمودار زیر برای بریتانیا نشان می‌دهد که افراد بالای 35 سال (خط آبی) به سختی ترجیحات مستقیم خود را در طول زمان تغییر داده‌اند، اما گروه 18 تا 24 (خط صورتی) به طور قابل توجهی کمتر از وب سایت یا برنامه خبری استفاده می کنند.
این تنها یکی از نشانه‌های این است که چگونه نسلی که در عصر اپلیکیشن‌های اجتماعی و پیام‌رسان بزرگ شده‌اند، رفتارهای بسیار متفاوتی را با ورود به بزرگسالی نشان می‌دهند.
درصد افرادی که از وب سایت یا برنامه خبری استفاده می کنند:
وابستگی به رسانه های اجتماعی ممکن است در حال افزایش باشد، اما لزوماً همان شبکه‌های قدیمی نیستند. در تمام گروه‌های سنی، فیس‌بوک به‌عنوان منبع اخبار بسیار کمتر مورد توجه و به‌طور ضمنی به‌عنوان محرک ترافیک به وب‌سایت‌های خبری قرار گرفته است؛ بر اساس داده‌های 12 کشوری که از سال 2014 ردیابی شده است، فقط 28 درصد از پاسخ دهندگان بیان کرده‌اند که در سال 2023 از طریق فیس بوک به اخبار دسترسی داشته‌اند (در مقایسه با 42 درصد در سال 2016).
این کاهش تا حدی به دلیل عقب نشینی فیس بوک از اخبار و تا حدودی به دلیل این است که شبکه های مبتنی بر ویدیو مانند یوتیوب و تیک تاک بیشتر توجه کاربران جوان را به خود جلب می‌کنند.
بر اساس گزارش‌ها، استفاده از توییتر نیز به دنبال مجموعه‌ای از تغییرات بی‌نظم ارائه‌شده توسط ایلان ماسک در حال کاهش است.
پلتفرم های جدید
TikTok سریع‌ترین شبکه اجتماعی در حال رشد در نظرسنجی رویترز است که توسط 44٪ از جوانان 18 تا 24 ساله برای هر هدفی و 20٪ برای اخبار استفاده می‌شود (این آمار پنج درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است). نتایج نظرسنجی رویترز همچنین نشان می‌دهد که این اپلیکیشن چینی بیشترین استفاده را در بخش‌هایی از آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا دارد.
این گزارش همچنین شواهدی را ارائه می‌کند که نشان می‌دهد کاربران TikTok، Instagram و Snapchat به افراد مشهور و تأثیرگذاران رسانه‌های اجتماعی (به عبارت دیگر اینفلوئنسرها و سلبریتی‌ها) بیشتر از روزنامه‌نگاران یا شرکت‌های رسانه‌ای در مورد موضوعات خبری توجه دارند. این نشان‌دهنده تضاد شدید با شبکه‌های اجتماعی سنتی، یا جاافتاده‌تر، مانند فیس‌بوک و توییتر است؛ جایی که سازمان‌های خبری همچنان بیشترین توجه را به خود جلب می‌کنند و گفتگوها را هدایت می‌کنند.
اگرچه سازمان‌های خبری حساب‌های TikTok را آزمایش کرده‌اند، بسیاری در تلاش هستند تا با لحن غیررسمی‌تر سازگار شوند که در آن خلاقیت کلید جذب مخاطب است.
این تغییرات به‌علاوه برای ناشران چالش‌برانگیز است؛ زیرا اغلب نیاز به ایجاد محتوای سفارشی گران‌قیمت دارند و راه‌های کمی برای کسب درآمد از ویدیوهای فرم کوتاه، با فرصت‌های پیوند محدود به وب‌سایت‌ها یا برنامه‌ها وجود دارد.
افراد جوان کمتر تمایل به مطالعه آنلاین دارند
این تغییرات پلتفرم بخشی از یک حرکت گسترده‌تر از خواندن و تماشا یا گوش دادن به محتوای اخبار آنلاین است. همانطور که نمودار زیر نشان می‌دهد در حالی که همه گروه‌های سنی می‌گویند به دلیل سرعت و کنترل پیشنهادات، همچنان خواندن اخبار را به صورت آنلاین ترجیح می‌دهند، گروه‌های جوان‌تر تمایل بیشتری به تماشا یا گوش دادن به محتوای خبری دارند. طبق داده‌های رویترز، این به معنای مصرف بیشتر ویدیوها و پادکست‌های کوتاه توسط این گروه است.
ترجیحات مصرف اخبار بر اساس سن و رسانه:
تحقیقات رویترز در بیش از یک دهه گذشته روشی را که همه گروه‌های سنی، رسانه‌های دیجیتال را در کنار قالب‌های آشناتر مانند تلویزیون و چاپ اتخاذ کرده‌اند، نشان داده است. اما اکنون شاهد ظهور نسلی از بومیان شبکه‌های اجتماعی (افرادی که با این شبکه‌ها بزرگ شده‌اند و بخش زیادی از زمان خود را در آن‌ها می‌گذرانند؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت آن را به عنوان وطن می‌شناسند) هستیم که مقید به تعاریف سنتی اخبار نیستند.
همانطور که تحقیقات قبلی نشان داده است، گروه‌های جوان‌تر انتظار دارند که اخبار جذاب، تعاملی و طبق شرایط آن‌ها در دسترس باشد؛ در شبکه‌ها و پلتفرم‌هایی که وقت خود را در آن سپری می‌کنند. اعتماد امری مشخص نیست، بلکه باید آن را به دست آورد؛ به همان اندازه که توسط روزنامه‌نگاران و سایر تولیدکنندگان محتوا باید به دست آید.
با وجود تمام مشکلاتی که این امر پیرامون اعتماد، توجه و مدل های تجاری به همراه دارد، این محیط رسانه‌ای است که عموم مردم به طور فزاینده‌ای برای خود انتخاب می‌کنند. اینجا جایی است که خبرنگاران و رسانه‌های خبری اگر بخواهند ارتباط خود با عموم مردم را حفظ کنند، باید جایگاه خود را باز تعریف کنند.
نظر شما