بسیاری از روزنامه‌نگاران به نوشتن گزارش‌های هواشناسی، علاقه‌ای زیادی ندارند. درحالی‌که اطلاعات درباره‌ی آب‌وهوا برای اکثر مردم، اهمیت دارد؛ آن‌ها هر روز اخبار و گزارشات هواشناسی را رصد می‌کنند چون آب‌وهوا بر سلامت، کار، تحصیل، مسافرت و تقریباً همه جنبه‌های زندگی مؤثر است. اگر شما به عنوان روزنامه‌نگار، می‌خواهید تعداد زیادی از مردم گزارش شما را بخوانند و اطلاعات مهم و مفیدی از شما بگیرند، یکی از پیشنهادها برای شما، تهیۀ گزارش هواشناسی است. اقبال مردمی نسبت به اخبار آب‌وهوا، باعث می‌شود پایگاه‌های خبری برای گزارش‌های هواشناسی اهمیت بیش‌تری قائل شوند. بنابراین با نگارش گزارش‌های هواشناسی، به یک نیروی مفید برای سازمان خود تبدیل خواهید شد. اگر قصد تولید و انتشار گزارش هواشناسی را پیدا کردید، باید بدانید بدون رعایت اصول این نوع گزارش، موفق نخواهید شد.
بدون هدف، گزارش ننویسید!
هر گزارش هواشناسی ممکن است اهداف متفاوتی داشته باشد. این نوع گزارشات، 3 حالت دارند؛ در حالت اول، آب‌وهوای روز را شرح می‌دهند و دربارۀ علت‌ها صحبت می‌کنند. برای مثال گزارش می‌کنند که امروز آلودگی هوای تهران برای گروه‌های حساس، خطرناک است و علت آن خودروهای فرسوده هستند. در دومین حالت، هشدارهایی دربارۀ آب‌وهوا به مردم می‌دهند؛ مثلاً با گزارش خود مردم را از شناکردن در روزهای بارانی دریا منع می‌کنند. پیش‌بینی آینده، سومین حالت یک گزارش هواشناسی است. در این حالت، گزارشگر، احتمالات را توضیح می‌دهد و وضعیت آب‌وهوا در آینده را پیش‌بینی می‌کنند؛ برای مثال مردم را از احتمال شدت بارش باران و احتمال وقوع سیل در چند ماه آینده، آگاه می‌کند. البته ممکن است یک گزارش، شامل دو یا حتی هر سه حالت باشد.
یک روزنامه‌نگار حرفهای، قبل از نوشتن گزارش هواشناسی، ابتدا هدف خود را تعیین و کاملاً مشخص می‌کند که از کدام حالت‌های این نوع گزارش می‌خواهد استفاده کند. با این‌کار وقتی گزارش خود را می‌نوسید، کاملاً روی هدف خود متمرکز است و حرفهای بیهوده و بی‌تأثیر نمی‌زند.
قابل فهم برای همه
شما در تنظیم یک گزارش هواشناسی، ابتدا باید نظرات تخصصی کارشناسان را بررسی کنید. طبیعتاً حرفهای آن‌ها، پیچیده و پر از اصطلاحات تخصصی هواشناسی خواهد بود. قبل از ورود به دنیای گزارش‌نویسی هواشناسی، شما باید با کلیت رشتۀ هواشناسی و اصطلاحات و عناوین مورد استفاده از آن آشنا شوید. البته نیاز نیست کاملا در این رشته متخصص شوید چون چندین سال طول می‌کشد؛ فقط کافی است یک دید کلی نسبت به این رشته و اطلاعات مربوط به آن داشته باشید. به این ترتیب، با دیدن نظرات هواشناسان، حرف آن‌ها را متوجه خواهید شد.
بعد از فهمیدن نظر کارشناسان هواشناسی، حالا مهم‌ترین وظیفه شما شروع می‌شود؛ شما در این مرحله، پیچیدگی حرف آن‌ها رابه سادگی تبدیل می‌کنید. یعنی وضعیت را با کلمات ساده برای مخاطب به طور کامل توضیح می‌دهید به طوری‌که مطمئن شوید همۀ مردم، منظور شما را متوجه خواهند شد. اگر ازپس این وظیفه مهم بربیایید، گزارش هواشناسی موفقی خواهید داشت.
به جای نوشتن، نشان بده
گاهی اوقات یک تصویر، مفاهیمی به اندازۀ هزار کلمه به مخاطب منتقل می‌کند. در گزارش هواشناسی، توضیح دادن یک موضوع به نحوی که برای همه قابل فهم باشد، گاهاً بسیار طولانی و خسته‌کننده خواهد بود. استفاده از تصاویر مانند نقشه‌های هواشناسی، به شما کمک می‌کنند تا مفاهیم را ساده‌تر و سریع‌تر به مخاطب انتقال دهید. همچنین وقتی از تصاویر استفاده می‌کنید، نظر مخاطب به گزارش شما بیش‌تر جلب می‌شود و گزارش شما خواندنی‌تر و مؤثرتر خواهد شد. بنابراین استفاده از تصاویر را جدی بگیرید.
به من چه ربطی دارد؟
شما وقتی یک گزارش هواشناسی، می‌نویسید باید به این نکته توجه داشته باشید که مخاطب در حین خواندن متن شما، به دنبال ربط دادن موضوع به زندگی خودش است و اگر این ارتباط را پیدا نکند خیلی زود متن شما را رها خواهد کرد. بنابراین در جای جای متن خود از به اثرات وضعیتی که درباره‌ی آن صحبت می‌کنید، حتماً اشاره کنید؛ برای مثال وقتی دربارۀ آلودگی هوا می‌نویسید حتما بیان کنید که چقدراحتمال دارد مدارس یا حتی ادارات تعطیل شوند. با این کار اصلی‌ترین خواستۀ مخاطب از گزارش هواشناسی را برآورده خواهید کرد.
نمونه بیاورید
استفاده از نمونه‌های تاریخی، گزارش شما را معتبر و قابل استناد می‌کند. شما در هنگام نوشتن یک گزارش هواشناسی، می‌توانید از نمونه‌های مشابه که در گذشته اتفاق افتاده‌اند، مثال بزنید؛ مثلاً وقتی از احتمال وقوع سیل در فیروزکوه، گزارش می‌دهیم، بهتر است که از وضعیت سیل سال گذشته آن منطقه هم بنویسیم که چرا اتفاق افتاد و چه تأثیراتی داشت. یادآوری گذشته باعث می‌شود مخاطب به شما اعتماد بیش‌تری کند و اثرگذاری متن شما افزایش پیدا کند.
گزارش هواشناسی، مغفول مانده و جذاب
گزارش‌های هواشناسی با وجود این‌که برای مردم و مطبوعات، اهمیت زیادی دارند. اما توسط روزنامه‌نگاران، مورد استقبال قرار نمی‌گیرند. اقبال مردمی در کنار بی‌رغبتی سایر همکاران، فضایی بکر و جذاب را به وجود می‌آورد تا مطالبی پربازدید و اثرگذار، تولید و منتشر کنید. برای این کار، ابتدا باید اندکی دربارۀ موضوعات مختلف هواشناسی، مطالعه کنید و با اصطلاحات خاص آن آشنا شوید. سپس وارد دنیای نوشتن گزارش هواشناسی شوید.
اگر می‌خواهید به خوبی این نوع گزارش را تهیه کنید، باید هدف خود را به صورت واضح مشخص کنید. همچنین باید طوری بنویسید که برای همه مردم قابل فهم باشد. برای نوشتن گزارش جذاب، حتماً از تصاویر و گرافیک استفاده کنید. همچنین اثرات وضعیت آب‌وهوا بر زندگی مردم را بیان کنید. به عنوان آخرین راهکار، حتماً در گزارش خود از نمونه‌های تاریخی مثال بزنید. با رعایت این نکات ساده، می‌توانید یک گزارش هواشناسی جذاب و اثرگذار تنظیم کنید.
نظر شما